a
JOHAN SAMUEL CASSA
40
bestaan hebben. De schrijfkunst, waaraan men het eerst
zou denken, heeft daarbij zeker niet op den voorgrond
gestaan; Johan Samuel had later een vrij duidelijke, maar
geenszins fraaie hand.
Het blijkt dat Frederik Abraham deze opleiding voor
zijn zonen in elk geval niet al te eng heeft genomen. Be
halve Fransch, heeft hij hen Latijn laten leeren, en waar
schijnlijk ook reeds vroeg voor de rechtenstudie laten
voorbereiden. Hij mocht de practische opleiding boven de
academische voor zijn zonen verkiezen, van de voordeelen,
welke een academische titel gaf, is hij overtuigd geweest;
zijn zonen zouden zonder de academie te bezoeken den titel
van meester in de rechten moeten verwerven. 1
Johan Samuel was reeds op 17-jarigen leeftijd vol
doende volleerd om aan Bentinck bij zijn zending naar
het congres te Aken toegevoegd te kunnen worden. Een
jaar later volgt hij onzen gezant bij het Hof van Frankrijk,
Lestevenon van Berkenrode, naar Parijs. 2
Intusschen was de vader op den uitkijk gebleven naar
een vaste plaats, en bij de inrichting van het nieuwe
bureau van de collectieve middelen in Holland, dat ten
gevolge van de hervormingen van 1749 ingesteld werd, was
deze plaats gevonden. Op 19-jarigen leeftijd verkreeg
Johan Samuel een vaste positie als klerk op dit kantoor.
Er breekt nu een inspannende tijd voor hem aan. Niet
zoozeer ten gevolge van de beslommeringen van het ambts
werk, als wel om de rechtenstudie, welke nu buiten de
bureau-uren met kracht doorgezet zou worden. ,,By nagt
en ontyden”, schrijft hij later in zijn dagboek, terwijl hij
den ganschen dag op het kantoor bezig was, moest de
B Behalve Daniel, die ziekelijk schijnt geweest te zijn, hebben
allen den meestertitel verworven.
2) Navorscher VI blz. 74, VII blz. 150.
