BIJDRAGEN OyH GODSD., ZEDELIJK EN MAATSCH.
156
Jaarboek 1932 bl. 28 en vlg.
ende bequaem toe te iveesen, alleen vuytgesundert die
scatters van Sinte Jorys ende van Sinte Bastiaen ende
oick onzen Vrouwen gilde; dit al te volvoeren up te bue-
ten van III
Overeenkomstige bepalingen zijn dan ook opgenomen
in de 16e eeuwsche en latere gildebrieven. Deze invloed
van de Magistraat op het interne leven van de gilden is
tot aan den Franschen tijd van kracht gebleven.
VIII. JAAR- EN WEEKMARKTEN.
Het Heilig Kruis op de Vischmarkt.
In de Hofboeken wordt enkele keeren genoemd het
Heilig Kruis, dat zich bevonden heeft op de tegenwoor
dige Dagelijksche Groenmarkt, tegenover de Veene-
straat, ter plaatse waar in de 14e, 15e en 16e eeuw
Vischmarkt werd gehouden. Dit kruis wordt reeds ge
noemd in 1466 (blz. 242); we vinden het nog in 1561
(blz. 374). In 1570 is sprake, zooals we zagen, van het
„Heylich Cruyscappelleken opte Marct.”
Dit Heilig Kruis is ongetwijfeld het voorwerp, dat op
de beide, door Dr. W. Moll in zijn artikel t) over „Af
beeldingen van Den Haag uit het begin der 16e eeuw”
beschreven kaarten voorkomt en dat door hem voor een
monstrans werd gehouden. Het lijkt me niet onmogelijk,
dat het voorwerp, dat den indruk van een monstrans
maakt, het kapelletje of de nis is, die om het Heilig Kruis
was heengebouwd. Ook op de kaart van Den Haag van
1570 komt een afbeelding voor ter plaatse, waar het
Heilig Kruis op de Vischmarkt zich moet bevonden heb
ben (n°. 38 op de kaart van 1570).
