marktkruis
dat het heilig kruis op de Vischmarkt een
zou zijn geweest voor een vrije jaarmarkt.
Deze meening echter zou ik zoodanig willen wijzigen,
dat het Heilig Kruis op de Plaats een marktkruis was
voor de beide vrije jaarmarkten, het Heilig Kruis echter
op de Vischmarkt een marktkruis voor de vrije wekelijk-
sche markten, die daar ter plaatse en in de naaste om
geving oorspronkelijk tweemaal, later driemaal per
week werden gehouden.
Want de wekelijksche markten in 's~Gravenhage
waren ook vrije markten.
Vrije jaar- en weekmarkten ten bate der grafelijkheid.
Laten we het eerst hebben over de vrije jaarmarkten.
Er waren er twee, ingesteld door en ten voordeele van
den graaf. Zij werden uit den aard der zaak gehouden
op het grafelijkheidsgebied, d.i. het Buitenhof, Plaats en
Voorhout. 1) Reeds tusschen 1316 en 1334 is door den
graaf een vrije jaarmarkt ingesteld op St. Catharina in
het najaar. 2) De tweede werd gesticht 9 Mei 1407 en
gehouden in Mei en duurde veertien dagen. Alle kooplui
werden uitgenoodigd „mit horen pairden, beesten ende
andere goeden in onsen jairmarct voirgen, te comen". Ze
moesten aan den graaf voor elk paard, dat verkocht werd
„vier grote” betalen, voor elk gehoornd beest „enen
grote”, voor elk schaap vier denariën, voor elk varken
twee denariën en voor alle andere goederen, zooveel als
men geeft op de vrije jaarmarkt op St. Catharina in het
najaar. Vandaar dat men geregeld onder de inkomsten
van den graaf in de rentmeestersrekeningen aantreft een
post: „mercttollen in die Haghe”.
LEVEN IN DEN HAAG T/H EINDE DER 16de EEUW 159
1) De Riemer III, biz. 435 en vlg.
2) Zie mijn studie in het Jaarboek 1924, blz. 241 en vlg.