VOOR DE HERVORMING
75
Bos
en waterschapsrecht in Nederland
-1) A. A. Beekman, Het dijk-
vóór 1795, blz. 1054.
2) Zie ook nog noot op blz. 80.
3) Op de toelichting der genoemde kaart wordt onder no. 31 hier
onder verstaan de gracht van Zuidwal, Zuidsingel en Zuidwestsingel;
het stuk, dat bij de Lijnbaan met een bocht naar de Loosduinsche
weg liep, was nog niet gegraven.
zooverre teleurstellend, dat laan zonder meer een weinig
zeggend woord is. Beekman deelt mede, dat laan vroeger
niet alleen in de beteekenis van een weg met boomen,
maar meer in die van weg in het algemeen gebruikt
werd1). In een overdrachtsacte van 1570, rakende een
perceel lands ,,bij Z.W. van den Hage, op te laen” is dan
ook ,,de laen of de gemeene weg” de noordgrens van het
bedoelde stuk land. Of dit nu de laan in kwestie is, doet
hier niet ter zake. Ik haal het voorbeeld alleen aan om
aan te toonen, dat men met het woord laan voorzichtig
dient te zijn 2)
Van iets lateren datum is de kaart van Bos en van
Harn. Op deze kaart van 1616 strekt zich tusschen ,,de
nieuwe gegraven gracht” 3) en het pad dat zich van de
(tegenwoordige) Laan met een bocht zuidwaarts wendt,
een rechtlijnig pad uit. Ik vermoed, dat men hierin het
zoo juist door het graven der grachten afgesneden stuk
van den landweg in kwestie te zien heeft.
Brengt men de situatie, zooals de genoemde kaarten
ze laten zien, op een kaart van jongen datum over, dan
laat dit nauwelijks een andere reconstructie toe dan Laan,
de gang tegenover de Laan voerende naar het IJkkantoor,
een weg ter hoogte van de Brouwersgracht en het stuk
(verdwenen) weg tusschen Brouwersgracht en Zuid
westsingel. Hiermede is de aansluiting verkregen tus
schen den weg op de kaart van 1504 en het stratenplan
van Den Haag uit den tijd der Hofboeken.