HET HOFBOEK VAN 1561 EN HET 42 1 1) De keuze van een zeker deel van het Noordeinde bij wijze van steekproef voor een uitvoeriger vergelijking tusschen kohier en hofboek hing samen met mijn belangstelling voor die streek in ver band met een onderzoek naar de lotgevallen der landerijen in dat stuk van het Noordveen. Andere steekproeven heb ik niet genomen. soms achterwege gebleven is. Of men in zoo’n geval te doen heeft met een achterstand in de registratie dan wel met een blijvenden toestand, doordat de erfpachter de hofpenning uit eigen zak of bij garing bleef voldoen, valt niet uit te maken. Maar dat neemt niet weg, dat er vol gens het kohier huizen verrezen moeten zijn, die men niet in het hofboek aangeteekend vindt. Het gevolg is, dat het hofboek de bewoning niet volledig weergeeft. Een voorbeeld van dit verschijnsel kan men bij het Noordeinde opmerken x). Een vergelijking van het hof boek van 1561 met het kohier van den tienden penning van het zelfde jaar brengt voor het noordelijke deel van de westzijde van dien weg tamelijk groote, althans stel lig niet te verwaarloozen verschillen aan het licht, zooals uit het volgende staatje blijken kan. Daarin heb ik uit het kohier van 1561 en het hofboek van 1561 alle perceelen opgenomen, die aan de westzijde van het Noordeinde tusschen de Molenstraat en de veen watering liggen. Uit het kohier zijn overgenomen: de naam van den eigenaar, die van den huurder, als de eigenaar niet tevens de bewoner of bruiker is, verder het bedrag van de huur of de getaxeerde huurwaarde bij bewoning of gebruik door den eigenaar over het tijdvak 1/5/1561 tot 1/5/1562; ten slotte is aangegeven, of de mededeeling slaat op huizen, tuinen, boomgaarden, enz. Bij een aantal posten in het kohier ontbreekt weliswaar een toevoeging aangaande den aard der verhuurde of gebruikte zaak, maar ik geloof niet mis te tasten door aan te nemen, dat dit uitsluitend bij woningen voorkomt.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1940 | | pagina 52