If
LUGDUNUM BATAVORUM
126
Na deze voorafgaande toelichting kunnen wij ons
wagen aan een vergelijking van het Lugnasad met het
feest te Tara. Alles wijst er op, dat het eerste van ouderen
datum dan het laatste was. De kronieken plaatsen de
stichting van het Lugnasad zelfs omstreeks 1700 v. Chr.
en nog verder terug 1doch, zooals te begrijpen is, kan
men van de eerst bijna drieduizend jaar later grootendeels
uit overleveringen opgeteekende kronieken geen nauw
keurige dateeringen verwachten. In ieder geval is het
opvallend, dat het jaarbegin op 1 November met het
jongere feest te Tara en niet met het oudere Lugnasad
samenvalt. Men kan zich dus met reden afvragen, of dit
jaarbegin wel het oudste was. Nu kennen de oude lersche
wetten inderdaad een andere indeeling van het jaar in
twee ongelijke deelen, te weten een zomerdeel van 1 Maart
tot 31 Juli en een winterdeel van 1 Augustus tot 28 Fe
bruari 2). Waar het jaar volgens de algemeene opvatting
van de Kelten met den winter begon, evenals bij hen de
nacht aan den dag voorafging, is aan te nemen, dat het
wettelijk jaar van de Ieren op 1 Augustus aanving. De
eerste Augustus was tevens de dag, waarop in Ierland de
herfst begon. Het oud-Iersche woord voor herfst is
Fogmur, wat letterlijk „onder den winter” beteekent 3).
Uit den reeds genoemden naam Samain einde van den
zomer voor den eersten November blijkt evenwel, dat er
in Ierland twee opvattingen van den herfst hebben be
staan: volgens de eene opvatting behoorde hij tot den
winter en volgens de andere tot den zomer.
Op grond van het voorgaande wil het ons voorkomen,
dat het jaarbegin op 1 Augustus de oudere jaartelling
1) Westropp, t.a.p., blz. 142.
2) Joyce, Social history II, blz. 390 (Book of Rights LIII).
3) J. Loth, LAnnée celtique d’après les textes irlandais etc.
(Revue celtique XXV, Paris, 1904), blz. 128.