I.
LUGDUNUM BATAVORUM
174
f
x) Zie Th. Mommsen, Praetorium (Hermes XXXV, 1900, biz.
437-438).
2) Men vergelijke het praetorium uxoris Seii, waarvan Modestinus,
aangehaald door Forcellini, Lexicon IV (1868), biz. 840, gewaagt.
3) A.R. archief Leenk. Holl., reg. Voorne A.B. 1284-1367 (inv.
no. 90), f. 18; Witte Bonte Register 1566-1571 (inv. no. 131), cap.
N. Holland, f. 4. P. Merula, Placaten en ordonnancien op 't stuk van
de Wildernissen (1605), biz. 49 vermeldt, dat volgens sommigen dit
bosch het sacer nemus geweest zou zijn, waar Claudius Civilis de
Bataven tot den opstand aanspoorde.
renden magistraat of praetor gereserveerde kwartier in
het Romeinsche kamp op den achtergrond en geldt prae
torium als benaming voor iedere buiten Rome gelegen
woning, hetzij voor een keizerlijke villa, hetzij voor de
tijdelijke verblijfplaats van den stadhouder eener pro
vincie op zijn ambtsreizen, hetzij voor een voor privaat
gebruik bestemd landhuis i). Zoodoende zou ook aan
een op order van Agrippina gestichte keizerlijke mansio
gedacht kunnen worden, temeer, omdat deze keizerin
bekend staat als stichtster van Colonia Agrippina, het
tegenwoordige Keulen 2).
Op dezelfde strook, waarop Voorschoten ligt, lag
weleer nabij Veur het Schakenbosch. Volgens de over
levering zou dit een heilig bosch van de Bataven zijn
geweest. Inderdaad levert de naam eenigen grond voor
deze onderstelling. De oude schrijfwijze van den naam
in een oorkonde van 1310 luidt niet Schakenbosch maar
„Scadenbosch”. Nog in de 16de eeuw vindt men dit bosch
vermeld als „Schadekenbosch” 3). Het eerste lid van
dien naam is het mnl. woord schade (scade), bij verklei
ning schadeke, dat hetzelfde is als het met w-suffix ge
vormde mnl. woord schaduwe, waarvan volgens Verwijs
en Verdam de beteekenis is ons modern begrip schaduw
en daarnaast die van schim, geestverschijning, spook-
