If
BESTELLING VAN BRIEVEN TE
’S-GRAVENHAGE IN DEN PRUIKENTIJD
DOOR
Mr. W. J. M. BENSCHOP
Hoe ontving een Hagenaar in de tweede helft der 18de
eeuw zijn brieven?
Nu, dat kon op verschillende wijzen plaats hebben.
Want al kreeg hij ze waarschijnlijk meestal door bemid
deling van de gewestelijke posterij, de zgn. Hollandsche
Statenpost, zoo beschikte deze toch niet over een mono
polie. Men kon derhalve zijn brieven ook ontvangen
door de zorgen van den een of anderen binnenschipper,
of vanwege den postwagendienst Amsterdam-Den Haag,
v.v., een particuliere onderneming. Bovendien behoorde
het destijds tot den goeden toon zich, wanneer men op reis
ging, aan te bieden voor de overbrenging van brieven
zijner kennissen, die daarvan gereede gebruik plachten
te maken. Ook brieven uit Indië bereikten hun doel ge
woonlijk niet langs den in onze oogen normalen weg.
Want wel had de „loffelijke Compagnie” een soort post
dienst ingesteld, maar wat men via de „gemeene doose”
te Batavia verzond, was aan censuur onderworpen. Dies
gaven velen hun post liever mede aan opvarenden van
retourschepen, die met dezen sluikhandel bijverdiensten
