1
GIJSBERT KAREL VAN HOGENDORP
147
en die anderen. Maar zijn eerzucht en zijn ijdelheid
gaan wel degelijk uit om ook daar de eerste te kunnen
zijn, om daar te behagen, om ook die omgeving van zijn
beteekenis en toekomstige grootheid te overtuigen. En
het is heel pijnlijk te moeten voelen, dat hij op dat oogen-
blik daar nog iedere gave voor mist. Eenige jaren later,
tijdens zijn Amerikaansche reis, als hij reeds vorderingen
maakt in zijn optreden een volmaakt „homme du monde”
te worden, stelt hij de raison als zijn schutsengel aan zijn
moeder voor: ,,Si ma raison avoit été moins cultivée,
ma vanité m’auroit attaché a ces cercles de la suffisance
ou j’ai quelquefois brille du tems ou le comte de Heiden x)
a Berlin se mêloit de me donner une education du grand
monde. Depuis j’ai toujours craint de me laisser égarer
de nouveau et dela naït la défiance qui m'accompagne
dans ces sociétés. Lorsqu’après la campagne de Bo
hème 2) je me vouai aux études d'une manière qui fit
dire a la Comtesse de Zinzendorff3) que j’en avois la
faim et la soif, je négligeai les arts de la société, la dé
marche, la dance, la langue fran^oise, la politesse qui
sans être essentielle est nécessaire, et comme mon men
tor méprisoit ces bagatelles, son ascendant sur moi me
les rendit naturellement méprisables.”4) In Biester’s
kring voelde hij zich thuis, daar begreep men hem, daar
waardeerde men hem, overschatte hem ook soms niet
weinig, maar kwetste nooit zijn ijdelheid. Daar was zijn
houding natuurlijk en kon hij zelfs ondanks zijn zwaar
wichtigheid ook vroolijk zijn.
1) Graaf van Heyden, gezant van de Republiek te Berlijn.
2) Den veldtocht in Bohemen in 1778 tijdens den Beierschen suc
cessieoorlog maakte Gijsbert Karei als vaanjonker mee.
3) Gravin von Zinzendorff, geboren baronesse van Bylandt, vrien
din van Mevrouw van Hogendorp, beschermster van Gijsbert Karei
te Dresden en te Berlijn.
4) Arch. Hog. 50, 6h. Dagboek Amerika.