galg en van het dorp Scheveningep staat het als een paal boven water, waar het landgoed gelegen was. De galg stond opgericht in de grafelijkheidsduinen, ten oos ten en niet ver van het slag naar Scheveningen en een goed eindweegs ten noorden van het latere tolhuis.1) Aan een ontgonnen terrein met woning, dat bij die galg en tevens halfweg Scheveningen te plaatsen is, kan men onmogelijk een andere ligging toekennen dan in den uitlooper van de vallei van Segbroek niet ver van dat zelfde Scheveningsche duinslag en dus nog ruim binnen de grenzen van het oostambacht. Dat men de stand plaats van de galg als oriëntatiepunt voor land liggende in het westambacht gekozen zou hebben, is uitgesloten te achten. De randaanteekening in de rekening over 1500 is daarom stellig onjuist en misleidend. Over de uit drukking „bij noordenhout”, tusschen 1530 en 1540 ge bruikt, behoef ik wel niet anders te zeggen dan dat zij nooit toepasselijk geweest kan zijn op de ligging, die de rekeningen sedert 1549 aan de woning toekennen; een van de rentmeesters heeft ze trouwens eigener beweging verbeterd, zooals boven uiteengezet is. De duinen, in de oudste rekeningen van het Gasthuis vermeld, zijn der halve de zeeduinen geweest. Dit zou dus ook gelden voor ons liefs heeren duin van 1397 en voor de wildernis van 43 EN HET BUITENGOED ZORGVLIET 1) Behalve op deze gerechtsplaats in het Galgeduin halfweg Scheveningen heeft er ook nog een galg en wel een wipgalg dichter naar Den Haag toe gestaan, nl. vlak ten noordoosten van de heul over de Beek in den Scheveningschen weg ter plaatse ongeveer van den ZW-hoek van de latere Israëlietische begraaf plaats. Die galg vindt men aangegeven op een plattegrondskaart van 1595 (A.R.A. no. 86) en op de kaart in vogelvlucht in 1614 door N. de Clerck en J. van Londerseel gegraveerd (zie de repro ductie in de Historische Atlas van ’s-Gravenhage). Na laatst genoemd jaar heb ik die wipgalg nergens meer vermeld of af- gebeeld gevonden.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1944 | | pagina 55