DE GAVE GODS IN DE MALLE MOLEN 65 infecteerde huijsinge Heynderijckie Tielemans somme 6-9-0. Bekenne ten dancke betaelt te sijn uijt handen van de Heere weesmeester van ’Grave Hage den 20 Septemb. 1664. Joris van Adrichem.” Deze verteringen staan overigens geheel los van het door de dokter en de chirurgijn verdiende loon, dat hun toekwam niet voor behandeling van zieken, maar voor verstrekte adviezen in de maand Februari 1664 in ver band met het ontsmetten van de woning. De rekeningen van apothekers en de voorschotten door Frederik Jaenen gedaan voor bereiding en levering van geneesmiddelen trekken soms ook onze aandacht. Dat Frederik Jaenen sterk werkte met zweetdranken, hebben we reeds uit zijn eigen relaas vernomen. Jan van Leeu wen, de stiefvader van Anthonij van Dijck, heeft ook het een en ander voor de zieken geleverd, o.a. pestwater, dat door Graaf Hendrik en haar kinderen in huis gedronken is, verder een pot slangevet en een pot slangesmout. Hoe zulk pestwater was samengebrouwen en op welke manier dat slangevet of -smout toegepast werd, weet ik niet. Ook de beroemde Venetiaansche theriakel of zoals Frederik Jaenen schrijft Veneetsche dryakel heeft men aangewend. Het was een zeer samengesteld geneesmid del, dat o.a. tegen de beet van vergiftige dieren gebruikt werd en dat uit niet minder dan een 70-tal ingrediënten vervaardigd werd, waaronder ook opium begrepen was. In vergelijking met de polyvalente serums van tegen woordig zou men de theriakel als het polyvalente ge neesmiddel van toenmaals kunnen betitelen. Het moge dan baat gegeven hebben tegen de beet van vergiftige slangen of de steek van schorpioenen, de prik van een 5

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1948 | | pagina 79