CANTONS EN POLITIEARRONDISSEMENTEN
101
Uit het verdere verloop blijkt overigens, dat het
stadsbestuur nog maar sporadisch van de Buurtindeling
heeft gebruik gemaakt bij zijn administratie. Officiële
volkstellingen vonden plaats volgens het nieuwe Wijk-
systeem, zoals men ziet bij de samenstelling van het
Registre Civique in Juli 1811, in schijn ten behoeve van
de constitutionele verkiezingen des Keizerrijks, maar in
werkelijkheid om een beter overzicht over de bevolking
en vooral de dienstplichtigen mogelijk te maken. Zo
verdrong stilzwijgend de wijkindeling de buurtindeling,
geheel volgens het oorspronkelijke plan. Dit heeft er toe
medegewerkt de Buurten overbodig te maken. Het heeft
er toe medegewerkt, maar het was niet de oorzaak. Die
oorzaak lag dieper en onttrekt zich grotendeels aan onze
waarneming. Het is gemakkelijk, te zeggen dat de oude
„bedeling” zich zelf overleefd had, en dat daarom zovele
volkstradities, die de Buurten gedurende eeuwen levend
hielden, een stille dood stierven. Er is rond de eeuw
wisseling van 1800 iets meer gebeurd, dan een veran
dering van stelsels en systemen. Het „waarom” der
historie met al zijn consequenties te overzien en te
beantwoorden, blijft onmogelijk.
Dit mogen wij vaststellen: De Wijkindeling is niet
de oorzaak geweest dat de Buurtindeling en de Buurten
uiteindelijk werden afgeschaft. Zij heeft de laatste stoot
gegeven, omdat het plan tot die nieuwe indeling ge
boren werd in de hoofden der „homines novi” uit het
nog vage besef, dat een nieuwe menselijke gemeenschap
nieuwe organisatievormen behoefde. Het is hun ver
dienste dit besef te hebben geconcretiseerd in een wel
overwogen en nuchter plan, en dit te hebben voorbereid,
terwijl de oude buurten nog leefden. Zodoende had
men een complete organisatie, die de buurtindeling on
middellijk vervangen kon, toen na de omwenteling van
