HET CATSHUIS „SORGHVLIET” 300 JAAR
7
hoog en volkomen symmetrisch, het tweede in een geheel
ander landschap gelegen, was lang en laag met een breed
front, ook volkomen symmetrisch met zijn beide vooruit
springende zijvleugels. De lange frontlijn van het Cats-
huis werd sierlijk onderbroken door een fronton, waarin
aan de voorkant het wapen van Cats prijkte. Wanneer
men door de dubbele deuren binnen kwam, bevond men
zich direct in een lange, brede gang met plavuizen bedekt.
Aan de rechterkant was vroeger nog een kamer voordat
men een groot vertrek bereikte, dat samen met de kleine
werkkamer van Cats, de zgn. Catskamer, de rechtervleu
gel vormde. Aan de achterkant van het huis, uitziende op
de zogenaamde hof, lagen drie grote kamers en een klein
vertrek, waarvan de middelste naar buiten openslaande
deuren had. In de linkervleugel, aan de voorzijde, lag de
kelder met daarboven de zogenaamde opkamer, die halver
wege de wenteltrap naar de zolder uitkwam. In diezelfde
vleugel lagen ook de keuken en de bottelarij, terwijl het
„washuys” afzonderlijk aan de keuken was gebouwd, ’t
„bijhuys” geheten.
De enige en helaas weinig nauwkeurige afbeelding van
de voorzijde van het huis, die Adriaen van de Venne voor
de eerste uitgave van Cats „Ouderdom en Buyten-Leven"
in 1655 heeft gemaakt, doet ons dubbel betreuren, dat de
tekeningen van Pieter Post verloren gingen. Want bekij
ken wij deze afbeelding goed en reconstrueren wij aan de
hand van de gegevens van het bestek het huis, dan zien
wij, hoe vertekend het huis is weergegeven. Wij moeten
bijna een eeuw wachten, voordat Cornelis Pronk ons in
een topografisch nauwkeurig getekende schets laat zien,
hoe het Catshuis er uitzag vóór de latere verbouwingen.
Het is merkwaardig, dat Cats, die alles tot in de kleinste
bijzonderheden berijmelde, welhaast geen enkele dicht
regel heeft gewijd aan dit juweel van Nederlandse bouw-