NATIONALE MONUMENT OP PLEIN 1813 9 commissie, dat, geborgen in een monumentale kast, in het Gemeente-Archief wordt bewaard. De verzegelde naambriefjes berustten er nog bij en door deze te openen zijn de namen der vervaardigers vastgesteld kunnen worden. Teruggenomen zijn o.a. ontwerpen van J. Gosschalk, J. van Maurik, N. Redeker Bisdom en A. F. Zurcher, allen te Amsterdam, H. Leeuw en P. J. H. Cuypers (zelfs 2) te Roermond, J. J. Destree te Den Haag en A. van den Boogaard te Nijmegen. Wij weten dus niet, hoe deze er uit hebben gezien. Maar van de twee bekroonde en van acht andere weten wij dat wel. De laatste geven een denkbeeld van de staat, helaas moet men wel zeggen van de povere staat van beeld houw- en bouwkunst in Nederland in de zestiger jaren van de vorige eeuw, al moet men in aanmerking nemen, dat misschien juist de beste zijn teruggenomen. De jury, die bestond uit de heren C. Outshoorn, de bouwmeester van het Paleis van Volksvlijt en de oude vleugel van de Witte Sociëteit, de schilder Jozef Israëls, de heren J. A. van der Ven en H. Camp met de dichter en historieschrijver W. J. Hofdijk als secretaris, bracht eerst op 7 Mei 1864 haar rapport uit, waarin zij zegt dat haar taak zwaar w.as onder meer door „het zwevende, het onbestemde, het verlegene, en het hieruit ontstane verwarde, of om het bij den rechten naam te noe men -het karakterlooze, dat in het algemeen de archi- tektonische vormen van onzen tijd, zoo droevig onder scheidt”. Toch heeft zij gevonden „een explotatie van kunstkracht, zooals zij zich die in ons kleine Vaderland niet had durven voorstellen”. Ons interesseert thans voornamelijk het oordeel der jury over de tien ontwerpen, waarvan ons bekend is hoe ze eruit zagen.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1954 | | pagina 21