EN ZIJN NAASTE OMGEVING
3
2) Rekenk. 32 fol. 191 en 315.
tegën het grote huis aan. Deze lagere gevel aan de
Kneuterdijk, iets soberder van bewerking dan de hoofd
gevels en met een andere verdieping-hoogte, heeft een
eigenaardigheid. Want hoewel zich voordoende als één
geheel, springt het zuidelijk deel met de deur en de twee
smalle vensters beneden, even naar binnen in. Dit lijkt
ongemotiveerd en prikkelt de nieuwsgierigheid. Zodat
een onderzoek naar de geschiedenis van het grote en
nog steeds fraaie gebouw aanlokkelijk was.
Het huis staat in wat men tegenwoordig noemt de
oude binnenstad. Op de van 1616 daterende plattegrond
van Bos en van Harn komt het nog niet voor. Deze
kaart is daarom zo belangrijk, omdat zij het beeld geeft
van een dorp, dat bezig is van een nog in vele opzichten
middeleeuwse plaats uit te groeien tot een typisch 17e
eeuwse stad, al heeft het dorp dan ook nooit stads
rechten verkregen.
Het Lange Voorhout was buiten de kom gelegen, het
was een blijkbaar met gras begroeide en gedeeltelijk
met bomen beplante buitenweg. Werd nog niet in de
16e eeuw de „beweyding van het Voorhout” geregeld
verpacht?2) De kudde, die de grafelijkheid hield, zal er
hebben gegraasd. Aan de noordzijde begonnen woningen
te verrijzen. Oldenbarnevelt had er in 1612 gebouwd;
naast zijn huis stonden nog oudere bouwsels van mid
deleeuws karakter. De Kloosterkerk, kapel van een
groot kloostercomplex, stond er al sedert het begin van
de 15e eeuw. Aan de zuidzijde stonden slechts enkele
woningen. Verreweg het grootste was het huis van Van
Aerssen van Sommelsdyck ter plaatse waar nu het
Departement van Marine is gevestigd. Tussen dit huis
en de Kneuterdijk waren vijf onbebouwde percelen,
