grondtrekken. Eerst tegen het einde van den cursus heeft de
leeraar aan zijne belofte kunnen voldoen door de uitgave zijner
Handleiding die in den volgenden cursus aan het onderwijs ten
leiddraad zal strekken. Wij beloven ons daarvan het beste.
Aangenaam was het ons te ontwarendat de vaderlandsche ge
schiedenis voor vele leerlingen een aantrekkelijk voorwerp van
beoefening scheen geworden te zijn. Hunne oefeningen in rede
kunstig spreken waren meestal door hen daaraan ontleend en die
daaraan ontleend waren behoorden juist tot de beste. Zoo wij
bij het examen eene goede kennis van feiten en een helder be
grip van hun onderling verband opmerktente meer viel het ge
brek aan bekendheid in het oog met de aardrijkskunde èn van
ons vaderland èn van de voormalige zeventien provinciën. Ook
de leeraar had dit gebrekhetwelk waarschijnlijk aan vroegere
opleiding bij het lager onderwijs te wijten is opgemerkt en stelt
zich voor daarin te voorziendoor dit onderwijs in de lagere
klassen voor het vervolg in te scherpenomdat het verzuimde
moeijelijk in hoogere klassen kan worden ingehaald en eene po
ging daartoe op den duur op het geregeld onderwijs in de ge
schiedenis een nadeeligen invloed zou uitoefenen.
Ofschoon wij niets terug nemen van den lof, waarmede wij
van enkele mondelinge voordragten gewaagdenworstelden wij
ook dezen cursus nog met de hoogst gebrekkige kennis der leer
lingen van de gronden onzer moedertaal en hunne geringe vat
baarheid voor de eigenaardigheden van den Nederlandschen stijl.
Bij de eerste afdeeling, waarbij grammatikaal onderwijs in de
oude talen cn zelfs eenigermate kritiek van de uitdrukking der
oude schrijvers op den voorgrond staatlaat zich van zelf eenige
aanvulling van nat hier ontbreekt ook voor het vervolg verwach
ten. Voor de tweede afdeeling, die den steun der oudere talen
mist, is die belangrijke oefening, met het verlaten van het Gym
nasium in den regel afgesloten. Bovendien gaat in dien stand
van zaken het onderwijs in de geschiedenis onzer letterkunde bij
de leerlingen voorbij zonder wezenlijken indruk of vrucht achter
tc laten. Wij hebben er dus bij den liulpleeraar op moeten aan
dringen liever iets van het laatstgenoemde onderwijs te laten
varen en met dubbele inspanning zich toe te leggen om de be-
