der begrippen weet aan te wijzen en het juiste denkbeeld weder
geeft, doet meer voor de ontwikkeling van het ongeoefend verstand
dan taalregels mededeelenhij geeft aan den leergierigen knaap
den sleutel in handen om door te dringen in de geheime werk
plaatsen van het denkend wezen. Wij konden bij het jongst ge
houden examenuit de verschillende antwoordeneven gereedelijk
het groot onderscheid in aanleg en natuurlijke vatbaarheid ontdekken
als het gebrek der eerste opleiding bij hendie van elders herwaarts
kwamen. Schoone voldoening gewis voor den man, die zijne beste
krachten wijdt aan een moeitevollen arbeiddie zaait en in stilte
voorbereidt wat anderen zullen oogstenal brengen dezen hem
ook gaarne de wèlverdiende hulde en als de schatting der eerste
lingen toe, in een vergeten werkkring is het zelfbewustzijn van
trouwe pligtsbetrachting tot een edel doel de schoonste belooning.
Maar uit een ander oogpunt nog beschouwen wij dit verband van
taal tot wijsgeerig denken van wezenlijk belang ook voor de toe
komst der klassieke studiën en de vooruitzigten der afdeeling van
het Gymnasium waarover wij spreken.
Met bekommering vraagt menigeen zich af bij het gestadig
afnemend getal van leerlingen, of niet weldra het algeheel verval
van de studie der oude talen te duchten staat en de verzachting
des dichters Q.ui nous délivrera des Grecs et des Romains”!
hare vervulling nabij is. De beroemde Engelsche schrijver Stoakt
Mill geeft op die vraag der vertwijfeling een geruststellend ant
woord Laat mij eerst een woord zeggen over de groote vraag
van den dag ten aanzien van de hoogere vorming, de oudé vraag
of men de voorkeur hebbe te geven aan de studie der oude talen
of aan die der moderne wetenschappende strijd tusschen klassieke
literatuur en positieve wetenschap. Een strijd, mijns bedunkens,
even eindeloos en even vruchteloos als de oude twist over de
meerderheid der ouden of der modernen. Die strijd tusschen
klassiek en modern komt mij voor niet veel anders te zijn dan
een geschil of schilders meer werk moeten maken van de teekening
of van de kleur ik kan alleen antwoorden met de vraag:
waarom niet beide? Kan iets d?n naam verdienen van eene goede
opvoeding, dat niet literatuur en wetenschap beide omvat? Al
was de vraag op te lossen met de opmerking, dat de exacte
