I
De inzage van deze staatjes doet ziendat de werkkring van
hel bijzonder onderwijs in deze gemeente sedert de invoering
der schoolwet grootendeels envoor zooveel het kosteloos werd
gegeven, geheel beheerscht is door den toestand der Roornsch
katholijke scholen. Gaat men de inwendige geschiedenis der
bijzondere scholen in dat tijdvak nadan blijkt het tevensdat
het Roornsch-katholijk onderwijs eene levenskracht heeft ten toon
gespreid, waarmede die der overige scholen niet kan worden
vergeleken. Een paar feiten aan te stippen, schijnt voldoende
om er de aandacht op te vestigen. Vroeger liet het onderwijs
op de scholen der vereeniging van den H. Vincentius van Paulo,
welker armenschool in 1858 meer dan drie vierden van het
getal kosteloos op Roomsch-katholijke scholen onderwezen kin
deren bevatte, veel te wenschen over Toen nu in 1861 de
hoofdonderwijzers naar elders werden verplaatstondergingen die
scholen eene geheele hervorming. De meisjes werden daarvan
verwijderdhet onderwijs der jongens werd aan geestelijke
broeders opgedragen; de lokalen verbeterd, en al spoedig bleek
het onderwijs er zeer te zijn vooruitgegaan. Nevens deze jongens
scholen werden toen meisjesscholen opgerigt; die van den H.
Aloysius, door geestelijke zusters bestuurd, verrees in 1862 en
werd spoedig zeer uitgebreid. In het Roomsch-katholijk wees
huis werd in 1863 het onderwijs der meisjes en der jongens
gescheiden en in twee scholen gesplitst. Eene Roomsch-katholijke
school voor jongens en meisjes werd in 1867 in het gesticht
de Voorzienigheid te Scheveningeii opgerigt. In 1868 volgde
eene nieuwe meisjesschool in de Hekkelaan. In den aanvang
van 1870 opende de vereeniging van den H. Vincentius a Paulo
eene tweede armenschool op den Z. O. Binnencingel. De meeste
van deze scholen zijn, wat de lokalen en de hulpmiddelen van
het onderwijs betreftop allezins voldoende wijze ingerigtzoo-
dat men hem, die nieuwe lokalen voor gemeentescholen moest
ontwerpen, in de plaats van naar de laatst gebouwde, alligt
naar de scholen van den H. Vincentius a Paulo in hetWesteinde
of den H. Aloysius op de Brouwersgracht zoude verwijzen om
er zijne modellen aan te ontleenen. Het onderwijs zelf kan
eveneens, ofschoon het streven naar ontwikkeling van het kind
