20.
het geneeskundig hulppersoneel baud aan hand gaat, en waar
van de heilzame vruchten bijna in eiken tak van dienst zich
gelukkig gevoelen doen. Aan die uitbreiding is te dankendat
de zieke van alles wat hij noodig heeft beter en juister voor
zien wordt, en dat de levende krachten niet minder dan de
stoffelijke, die tot de verpleging der zieken bijdragen, beter
en meer geven, en dus helpen streven naar de oplossing van
de eischen, die men aan de ziekenverpleging stellen kan.
Hoe langer hoe meer komt mij voordat aan het hoofd van
eiken belangrijken tak van dienst in het gasthuis, de genees
heer noodzakelijk werkzaam zijn moet. Aan medische hoofden
en handen moet zijn toevertrouwd alles wat in het gasthuis
aanwezig is. In de ziekenkamerszoowel als in de linnenkamer
en in de kamers van destributie en keukens. De verpleging
van zieken is ondeelbaar. Een zieke heeft behoefte aan goede
ligging, goede lucht, zuivere omgeving, goed en smakelijk
toebereid voedselaan zuivere dragerswaarin dit aangeboden
wordt en aan goed ontwikkelde krachtendie dit alles aan
brengen of, bij hunne zorgen, ook dat aan de zieken verstrekken.
In dat alles goede eenheid brengendie in de dienende liefde
wortelt, niet minder dan in de wetenschap, die gebiedend op
treedt, terwijl beide elkander steunen en aanvullen, willen het
medische hoofd en het medische hart. Zij zijn het tuto
geschreven in het schild van eiken geneeskundige. Hij kan
zoo licht het „tuto” met het „jucunde” verbinden en waar
beide samenwerken, is al dadelijk bereikt het „cito”, het derde
woord in het alom bekende devies. Het cito vindt zijne be
vestiging in den verpleegduur en de kortheid hiervan. Hierdoor
is de hand gereikt aan een goede administratie, die in medische
handen even goede behartiging vindt als de eerst behandelde
woorden van het geneeskundig devies.
Onder de stoffelijke middelen, die bij de kortere verpleging
eerste plaats en rechten nemen, staat boven aan Lister’s ver
band, en onafscheidelijk daaraan verbonden de reinheid. Die
Lister kent en volgt, kent geen onreinheid en waar reinheid
is, wordt het zieke leven binnen zijn engste grens van voor-
