(1) Vooral was dit het geval met de kleine meubelmakerij en kachel-
smedery.
VERSLAG der Kamer van Koophandel en
Fabrieken nopens den staat van handel
nijverheid en scheepvaart in de gemeente
’s-Gp.avenhage over het jaar 1883.
Ook ditmaal wenscht de Kamer tot inleiding der bijzonder
heden, welke zij met betrekking tot den toestand van handel,
nijverheid en scheepvaart over 1883 verzamelde, enkele opmer
kingen in het midden te brengen. De eindindruk, welken zij
ontving, was, dat het vertier op het gebied van handel en
nijverheid in onze gemeente niet toenam. Tegenover zeer enkele
takken van industrie, waarbij eenigen vooruitgang en meerdere
levendigheid viel waar te nemenstonden weder anderen welke
schier in een toestand van stilstand en achteruitgang verkeer
den. (1). Voor een deel moet die kwijning ongetwijfeld aan
algemeene oorzaken worden toegeschreven, doch voor een ander
deel schijnt de invloed van locale omstandigheden niet te kunnen
worden ontkend.
’s-Gravenhage heeft -dit leeren ook de jaarlijksche op
gaven dringend behoefte aan het verruimen van zijn bronnen
van bestaan. Immers de dagen toen deze Gemeente vooral haar
levenskracht kon putten uit de voordeelendie zij als residentie
stad genoot zijn voorbij. De voortdurende uitbreiding der be-
I
Bijlage O 9.
1. ALGEMEENE BESCHOUWINGEN.