I
20
17
l
halve dubbele ramen, volgens de aanwijzing van Dr. Mast
boom. Het is daardoor mogelijk in dezelfde lokalen volgens
de beide bedoelde systemen te ventileeren.
Opdat de omstandigheden bij de vergelijkende proeven
overigens zoo gelijk mogelijk zouden zijn, werden voor elke
proef twee lokalen gekozen, welke naast elkaar (en natuurlijk
aan dezelfde zijde van het gebouw) en op het Z. O. gelegen
en even groot waren, terwijl in beide lokalen gedurende
den proeftijd een even groot aantal leerlingen van over-
eenkomstigen leeftijd en grootte werden geplaatst. In de
van Hoornbeekstraat was dit aantal 20, in de Storten-
bekerstraat 40.
Bij alle proeven werd vóór het begin van den ochtend-
schooltijd, nadat de lokalen door middel van de geopende
ramen flink uitgelucht waren, het koolzuurgehalte der lucht
bepaald, en dit werd herhaald nadat de kinderen ruim een
uur in het lokaal hadden doorgebracht.
Bij het begin van den schooltijd (ten 9 uur) was in het
eene lokaal alles ingericht op ventilatie volgens Levoir-van
Bemmelen, in het andere op ventilatie volgens Mastboom.
In het eerste geval waren alle ramen gesloten, de schuif
achter de kachel was geopend en van den afvoerkoker de
bovenste opening gesloten, de onderste geopend. Daar de
mantels, die de kachels omgeven, niet volkomen aan de
muren aansloten, waren de daardoor gevormde reten vooraf
met doeken dichtgestopt.
In het tweede geval was de schuif achter de kachel dicht,
en van den afvoerkoker de onderste opening gesloten, de
bovenste open, terwijl van twee der drie ramen de boven
ramen een weinig geopend waren.
Even na 10 uur werd opnieuw het koolzuurgehalte van de
lucht in de lokalen bepaald. Steeds werd dit het eerst gedaan
in het lokaal, geventileerd volgens het systeem Levoir-Van
Bemmelen en daarna van het lokaal, geventileerd volgens
het systeem Mastboom. Het onderzoek in het tweede lokaal
geschiedde daardoor telkens 10 minuten later dan dat in het
eerste, zoodat de kinderen in het lokaal, geventileerd volgens
M., daarin 10 minuten langer hadden doorgebracht dan die,
welke zich in het volgens Lev.-v. B. geventileerde lokaal
bevonden, in dat lokaal aanwezig waren geweest. Dit was
dus bij het onderzoek een factor ten gunste van het systeem
Levoir-van Bemmelen.
Bij alle proeven werd het koolzuurgehalte der lucht be
paald ter hoogte van de hoofden der leerlingen vóór de klasse,
in enkele gevallen ook achter in het lokaal. Bovendien wer
den nog enkele bepalingen gedaan nabij den vloer en boven
in het lokaal, en werd bij alle proeven de temperatuur opge-
VERSLAG LAGER ONDERWIJS.
