20
‘I
29
I
j)
De ijver en de plichtsbetrachting van het onderwijzend
personeel waren goed. Nu en dan, maar toch zeer zeldzaam,
was ziekte de oorzaak van verzuim. De onderwijzers ver
vulden hunne taak met opgewektheid en overlegden voort
durend met het hoofd en met elkaar, op welke wijze het
onderwijs het meest practisch en dus het meest vruchtbaar
ware in te richten. Immers het bleek duidelijk, dat het doel,
waarmede de school bezocht werd, meest altijd gericht was
op onderricht in de vakken, die niet op de lagere school,
door de leerlingen vroeger bezocht, onderwezen werden, zoo
op Fransch, boekhouden, machineschrijven, minder op snel-
schrijven en bovendien voor de meisjes nog handwerken,
maatknippen en huishoudonderricht. Lezen, rekenen, taal
werden meer als bijvakken beschouwd. Liet de vlijt der
leerlingen in deze vakken al niets te wenschen over, het
bleek toch duidelijk, dat zij met meer genoegen deelnamen
aan de meer practische vakken.
Soms is het indeelen in klassen bezwaarlijk, omdat elk
jaar weer andere leerlingen verschijnen en de oudere weg
blijven. De nieuw aangekomenen zijn bovendien van zeer
verschillende ontwikkeling. Daar is het onderwijs dan ook
bijna hoofdelijk, totdat de grootste verschillen door bij werken
zijn verdwenen. In de hoogere klassen, die gevormd worden
uit de trouw gebleven deelnemers en meestal weinig leer
resultaten goed. De tweede soort telt wat meer leerlingen,
een 20-tal per klasse. De derde soort 50 en meer per klasse.
De onderwijzers der laatste scholen hebben een zeer
ondankbare taak. Zeker zou door vermindering van het
aantal leerlingen de taak dankbaarder, de belangstelling
grooter en het resultaat beduidender worden.
De sub-Commissie der 9e afdeeling klaagt aangaande de
armen-afdeeling der Maria-school Pr.-Hendrikstraat over de
lange banken zonder leuning. Ook is daar de ventilatie ge
heel onvoldoende.
De Commissie kan daarentegen ook met voldoening wijzen
op scholen, die door de Besturen uitstekend worden onder
houden en die dan ook op resultaten kunnen bogen even
redig aan de moeite, door Besturen en onderwijzers besteed
en aan de sommen, daaraan ten koste gelegd.
IV. Herhalingsscholen
De tabel hierbij behoorend geeft een overzicht van het
aantal en de soort der scholen, het aantal onderwijzers en
onderwijzeressen, die behalve het hoofd daaraan verbonden
waren, het aantal leerlingen, die aan winter- en zomercursus
deelnamen, hunne leeftijden en de onderwezen vakken.
VERSLAG LAGER ONDERWIJS.
5
