42
21
Het onderwijs wordt klassikaal en hoofdelijk gegeven,
d. w. z. het eerste gedeelte van iedere les is gewijd aan
gemeenschappelijke oefening, het tweede aan afzonderlijk
onderzoek.
Biedt het klassikale gedeelte voldoende gelegenheid om
het bewust-phsysiologische vermogen te ontwikkelen, bij het
hoofdelijke onderwys kan aan het persoonlijke in ieders
gebrek de noodige zorg besteed worden. Geschiedt het klas
sikale onderwijs naar een vast systeem, het hoofdelijke wordt
dagelijks naar den eisch der omstandigheden ingericht. Nog
hangt het van de toevallige samenstelling der klasse af
aantal, gehalte der leerlingen of het klassikale dan wel
het hoofdelijke element meer tot zijn recht komt.
Hoe lang een geheele behandeling duurt is moeilijk in het
algemeen te bepalen. Ik waag mij niet aan eenige statistiek,
waar met zoovele factoren dient gerekend, als: verzuim,
leeftijd, begaafdheid, gezondheid, huiselijke omstandigheden.
Toch wil ik eenige cijfers noemen. In alle groepen kan
gewezen worden op leerlingen, die binnen 2 maanden met
18-24 lessen klaar kwamen. Hiertegenover staan ook
leerlingen, die 2 3 jaar noodig hebben met een lessen-aantal
afwisselende van 140350.
De lessen werden bezocht door de leerlingen van 21
scholen, 14 openbare en 7 bijzondere. Bij de leerlingen van
scholen le klasse en die waar ook talen onderwezen worden
was het verzuim het geringst. Redenenziekte, familiefeesten,
kerkelijke ceremoniën. Meer verzuim kwam voor bij leerlingen
der scholen 2e klasse en daarmede gelijkstaande bijzondere
inrichtingen. Oorzakenlo. de groote afstand van huis naai
de les, vooral in verband met het vroege uur en de slechte
weersgesteldheid. Als uiterste afstanden noem ik Kerklaan,
P- Buijsstr., Rijcklof v. Goenstr. Dit was in vele gevallen
ook de reden, waarom de oudeis van nieuw ingeschreven
leerlingen spoedig voor de lessen bedankten. 2o. Onver
schilligheid der ouders. Als het H. d. S. en ik reeds den
moed hadden opgegeven, werd zoo’n ouderpaar nog wel eens
tot andere inzichten gebracht door de ambtenaren van het
bureau van onderwijs. 3o. Het verrichten van betaalden
arbeid vóór schooltijd, of het helpen bij het bedrijf der
ouders. Eenige malen heb ik wegens dit laatste leerlingen
naar huis gestuurd, die, voor dag en dauw opgestaan, op
ue les oververmoeid bleken. 4o. Onvoldoende kleeding.
oo. Ziekte der moeder. Hier komt dus de spreekles in
betrekking tot zekere maatschappelijke toestanden, die ook
bij het verplichte huisbezoek steeds treurig stemmenvelerlei
Physieke en moreele ellende, waarvan de beschrijving niets
nieuws kan opleveren voor dengeen, die ook maar eenigszins
VERSLAG ONDERW. AAN SPRAAKGEBR. LEERLINGEN.