42
Nuttige handwerken. De volgorde der eerste oefeningen in
dit vak is voor onze leerlingen eenigszins gewijzigd. Verder
draagt het onderwijs ook een meer individueel karakter, dan
dit op andere scholen mogelijk is. Het wordt gegeven tijdens
de gewone schooluren. De jongens hebben dan handenarbeid.
b. Aardrijkskunde en Vaderlandsche Geschiedenis worden
alleen niet in de eerste 8 leerjaren gegeven. De overige
vakken worden evenals het mondeling uitdrukken der ge
dachten in alle klassen onderwezen.
c. In alle klassen hebben de jongens en meisjes te zamen
gymnastiekonderwijs.
d. Er zijn 6 handwerkklassen, die 8, 10, 8, 7, 8 en 4 leer
lingen tellen. Daar de handwerklessen slechts één uur duren,
is een rusttijd gedurende deze lessen niet noodig.
e. Handelend aanschouwen wordt in alle klassen toegepast
bij klei- en papierarbeid. Feitelijke handenarbeid wordt even
eens in alle klassen gegeven. In het 3de leerjaar wordt be
gonnen met kartonarbeid, terwijl alle leerjaren kleiarbeid
hebben.
f. Door alle klassen werden min- of meer geregeld school-
wandelingen of schoolreisjes gemaakt; steeds tot onderricht,
nooit tot belooning of ontspanning. Ze hadden ten doel de
leerlingen in aanraking te brengen met de omgeving, inzicht
te geven in de verandering der natuur bij de vier jaarge
tijden en in het algemeen, de leerlingen te leeren waarnemen.
Daar juist dit waarnemen bij onze leerlingen dikwijls zoo
gebrekkig is, beschouw7 ik de schoohvandelingen en school
reisjes als een noodzakelijk deel van het onderwijs aan school E.
g. In het door B. en W. en Districtsschoolopziener goed
gekeurde leerplan is in het algemeene gedeelte voor school
E. het volgende bepaald: „voor zooveel de verdeeling der
leerstof aangaat, mag afgeweken worden van het algemeen
gedeelte”.
h. Zooals ik reeds onder a opmerkte, moet ook een piano
voor het gymnastiekonderwijs onder de voor school E. nood
zakelijke leermiddelen opgenomen worden.
i. Het hoogste leerjaar voor school E. is een 5de leerjaar.
Hoewel de omstandigheden voor deze klassen niet gunstig
zijn, omdat er verscheidene leerlingen reeds oud waren, toen
ze in deze klasse werden opgenomen, waardoor ze deze
klasse verlatep zonder een geheelen cursus te hebben mee
gemaakt, is toch het resultaat bevredigend.
In het algemeen is het merkbaar, dat de leerlingen aan
onze school zich op hun plaats gevoelen. Ze ondervinden,
dat de hier gevraagde arbeid door hen kan verricht worden
en dat hier rekening wordt gehouden met hunne geaardheid.
n
VERSLAG ONDERWIJS AAN ACHTERLIJKE KINDEREN.
