1908, de onderzoekingen van het duinwater regelmatig op
het laboratorium uitgevoerd. Maandelijks zijn de uitkomsten
dezer onderzoekingen aan den directeur der waterleiding
meegedeeld.
Het chemisch zoowel als het bacteriologisch onderzoek
werd wekelijks verricht.
Het chemisch onderzoek omvatte de ter oxydatie van de
organische stof benoodigde hoeveelheid kalium permanganaat,
het chloorgehalte, het gehalte aan nitraten, balkverbindingen
en sulfaten, de totale en blijvende hardheid en de bepaling
van de verdampingsrest.
Eenmaal per maand werd een onderzoek ingesteld naar
schadelijke metaalverbindingen.
Voorts werden eenige malen in het water bepalingen ver
richt van kiezelzuur, alcalimetalen, ijzer en magnesiaver-
1 bindingen
Ammoniak en nitraten bleken steeds afwezig.
Bacteriologisch onderzoek. Bepaald werd het aantal bacteriën,
welke zich uit 1 ccm. water op alcalische bouillon-gelatine
bij 22° C na 2 X 24 uur ontwikkelden. Bovendien werd
wekelijks in duplo ingezet, de gistingsproef volgens Eykman
en de coliproef volgens Ringeling. Voor de eerste proef werden
100 ccm, voor de laatste 50 ccm water in bewerking genomen.
Voorts werden iedere maand monsters genomen van het
gefiltreerde en ongefiltreerde water der zandfilters, gelegen
op de terreinen bij het Pompstation der waterleiding, ten
einde bacteriologisch te worden onderzocht.
Een beeld van al deze onderzoekingen geven de hierbij
gevoegde tabellen.
Het chemisch onderzoek geeft tot geenerlei bijzondere
opmerkingen aanleiding. Vermeld zij dat de hardheid is uit
gedrukt in Duitsche hardheidsgraden. Het water heeft een
constante samenstelling.
Wat het bacteriologisch onderzoek betreft het volgende
De gistingsproef van Eykman werd 50 maal uitgevoerd
en gaf 6 maal een positief resultaat. Dit positief resultaat
werd verkregen in de maanden Maart en April. Een verder
onderzoek leerde dat de thermotolerante gistingsorganismen
geheel in eigenschappen overeenkwamen met colibacteriën.
De oorzaak dezer afwijking moet vermoedelijk worden toe-
geschreven aan een faecale verontreiniging der filters door
zeemeeuwen, omdat, nadat maatregelen waren genomen tot
wering dezer zeevogels, colibacteriën met de gistingsproef
Eykman niet meer konden worden aangetoond. De coliproef
“ingeling 38 maal ingezet gaf 15 maal een positief resultaat.
Eenmaal n.l. in de maand September werd in het water
een betrekkelijk groot aantal micro-organismen gevonden, n 1.
69
VERSLAG KEURINGSDIENST VAN EET-EN DRINKWAREN. 48