20
zien bij het komen en gaan, het ontvangen der gelden, het
aanteekenen der afwezigen en het zenden van bericht der
afwezigheid aan de ouders is mede het werk der hoofden.
De ijver der onderwijzers en onderwijzeressen, wier verzuim
zeer gering is (ziekte, huiselyk feest), wordt door de hoofden
geroemd. Een onderwijzer moest wegens ziekte den geheelen
cursus vervangen worden. Een ander werd door het hoofd
wegens zijn arbeid geprezen.
Over de leerlingen. In het schooljaar, dat 1 October 1908
en 1 October 1909 eindigde, meldden zich als nieuwe leer
lingen aan: 491 jongens en 472 meisjes. Afgewezen werden
47 jongens, zoodat er 444 overbleven. Na aftrek van 22
niet toegelaten meisjes volgden 450 de verschillende cursussen.
Het aantal leerlingen bedroeg in zijn geheel 1338, namelijk
682 jongens en 656 meisjes. In het vorig jaar (1 Oct. 1907—
1 Oct 1908) was het totaal 1371, n.l. 472 jongens en
629 meisjes. Dus nu 60 jongens minder en 27 meisjes meer,
dat is een totale vermindering van 33 leerlingen.
Over het onwillekeurig verzuim der leerlingen wordt door
de hoofden veel geklaagd. „Vrij veel”, „nog al groot” verzuim
wordt geconstateerd; het wordt door sommigen uitgedrukt
in 4, 6, 8, 9, 13*/2 ten honderd.
De leerlingen willen wel komen in de goed verwarmde,
helder verlichte lokalen, waar zij op vriendelyken toou
allerlei nuttige dingen leeren. Hun ouders zullen ze alleen
bij uitzondering thuishouden, maar de jongens en meisjes,
die in dienst zijn, moeten vaak wegblijven, omdat zij geen
verlof krijgen. Onvoldoende medewerking der patroons blijft
de klacht. Dat winkeljongens in de drukke St. Nicolaas-
dagendat kantoorklerken in den tijd van Nieuwjaar wel
eens niet gemist kunnen worden, dat is te begrypen. Er zijn
mevrouwen, die het belang van haar dagmeisje en eigen
belang beseffend, het mogelijke doen, om het meisje bij tijds
van het onderwas te doen genieten, maar zyn allen zoo
welwillend Zijn er niet huisvrouwen, die al te spoedig
verbieden, het geestelijk voedsel te ontvangen, dat de
wordende mensch evengoed noodig heeft als brood? Eén
schoolhoofd spreekt van tegenwerking van den patroon
42
VERSLAG LAGER ONDERWIJS.