20
I
t-
90
VERSLAG LAGER OMDERWIJS.
F
lingen onzer sub-commissies niet blijkt, dat een opzettelijk
onderzoek naar de vorderingen der leerlingen op de bijzondere
scholen door haar heeft plaats gehad, luidt de algemeene
indruk bevredigend. Over 16 bijzondere scholen, waaronder
een klein instituut, worden aangaande de resultaten geen
gegevens verstrekt.
Met betrekking tot de opleidingsscholen geven eenige
sub-commissies op, hoeveel leerlingen bij verschillende
examens hier ter stede en ook buiten de stad zijn geslaagd
of op een certificaat op inrichtingen van voortgezet onder
wijs alhier geplaatst zijn. Deze getallen zijn voor de meeste
dier scholen bijzonder verblijdend, zoodat de Commissie de
overtuiging heeft gekregen, dat er op genoemde inrichtingen
flink wordt gewerkt.
Aangaande de grootere scholen, meestal onder het bestuur
van Vereenigingen staande, moet worden opgemerkt, dat
veelal het groot getal leerlingen in iedere klasse en de om
standigheid, dat meer klassen onder eene onderwijskracht
in een lokaal zijn geplaatst, oorzaken zijn, dat de vorderingen
minder groot zijn, dan men zoude wenschen.
Geldgebrek is evenwel een factor, dien de hoofden, welke
natuurlijk genoemden toestand evenzeer als de Commissie
betreuren, niet bij machte zijn te neutraliseeren.
Gaarne ruimt de Commissie eene plaats in voor de opmer
kingen, die het hoofd der R.-Katholieke school aan de Cornells
.Tolstraat 117 in het belang van het onderwijs aan zijne
school ten beste geeft. Zjj zjjn:
„Het drijven van sommige ouders om de kinderen toch
maar zoo jong mogelijk op de H. B. 8. en het Gymnasium
geplaatst te krijgen, doet veel schade aan het onderwijs,
dat op die wijze ontaardt in dressuur, die zich later wreken
moet. Het hoofd staat daartegenover vrij wel machteloos.
Voldoet hij niet aan de wenschen van zulke ouders, dan
gaan de leerlingen naar andere scholen, waar men minder
afkeerig is van formalisme en verbalisme, ’t Zou aan de
grondigheid van ’t lager onderwijs ten goede komen, als
H. B. 8. en Gymnasium evenals Kweekscholen en Normaal
lessen een bepaalden leeftijd eischten voor de toelating’
Slechts over de resultaten van het onderwijs van een