37
I
93
VERSLAG LAGER ONDERWIJS.
der sub-eommissies, niet uitzondering van die der 12de Af-
deeling, een opzettelijk onderzoek naar de vorderingen der
leerlingen ingesteld. Als algemeenen indruk vonden wij ver
nield bevredigendeen enkele maalzeer voldoende of uit
stekend; op een school viel vooruitgang te bespeuren.
Over 7 bijzondere scholen werd niets medegedeeld.
Van de zoogenoemde opleidingsscholen waren de resultaten,
evenals in het vorige jaar, weder bijzonder goed.
Toegelaten werden, behalve tot de H. B. scholen en het
gemeentelijk en bijzonder Gymnasium, leerlingen op de
Ambachtschool, Kweekscholen voor onderwijzers, Normaal
scholen, Industrieschool, Cadettenschool, Kon. Militaire
Academie, Zeevaartschool, Tuinbouwschool. Bovendien slaag
den nog leerlingen voor de Posterijen en Telegrafie.
Aangaande de grootere scholen, meestal onder het bestuur
van Vereenigingen staande, moet worden opgemerkt, dat
veelal het groot getal leerlingen in iedere klasse en de om
standigheid, dat meer klassen onder eene onderwijskracht
in een lokaal zijn geplaatst, oorzaken zijn, dat de vorderingen
minder groot zijn dan men zoude wenschen.
Geldgebrek is evenwel een factor, dien de hoofden, welke
natuurlijk genoemden toestand evenzeer als de Commissie
betreuren, niet bij machte zijn te neutraliseeren.
Bijzondere opmerkingen, ter publicatie geschikt, gaven
onze sub-commissies niet ten beste.
Belooningen en eerebljjken. Niét op alle maar wel op
de meeste scholen worden in verschillenden vorm be-
looningen en eereblijken uitgereikt, bestaande in getuig
schriften, boeken en cadeautjes op verjaardagen. Ook worden
bijbeltjes uitgereikt op een enkele Protestantsche school.
Op eene school voor minvermogenden worden als prijzen
geschonken gemaakte kleedingstukken of zelfvervaardigde
handwerken.
Van eene meisjesschool deelt de sub-commissie mede, dat
maandelijks aan elke leerlinge, die no. 1 der klasse is,
een orde- of eereteeken wordt geschonken, dat op de borst
wordt gedragen. Verder ontvangen zij, die haar best hebben
gedaan, een boek uit de bibliotheek en bij het verlaten
