55
I
1:
S
r'
20
VERSLAG DEK GEZONDHEIDSCOMMISSIE.
Het Uitbreidingsplan
pag. 24.
van ’s-Gravenhage door H. P. Berlage Nzn.,
voorts terreinen voor open bebouwing, speel- en sport
terreinen en straten met voortuintjes, terwijl geheel
Zorgvliet thans voor park, plantsoen en villapark is
bestemd.
Voegt men daar nog by den nieuw ontworpen ceintuur-
weg en de vervanging van de open pleinen op de krui
singen der verkeerswegen door meer besloten pleinen,
dan mag geconstateerd worden, dat in vergelyking met
het vroegere, het tegenwoordige ontwerp-uitbreidingsplan
inderdaad zeer groote voordeelen biedt.
Een woord van welverdiende hulde aan den oorspron-
kelijken ontwerper zal dan ook aan elke kritiek op dat
plan moeten voorafgaan.
Thans allereerst een enkel woord over den totaalindruk
van het ontwerp.
Het is. gelijk Berlage het uitdrukt, een systeem van
regelmatige plangedeelten, welke op natuurlyke wyze
met elkaar moesten worden verbonden. „Deze wyze van
„partieele groepeering”, klaagt Berlage echter, „werd
„bovendien in de hand gewerkt door de vele, by Raads
besluit vastgestelde plannen van straten, hetgeen in ’t
„algemeen wel als een belemmering by het ontwerp
„werd gevoeld”.
Intusschen zijn de verschillende plangedeelten wel
zéér regelmatig ontworpen, en gevraagd mag worden
of uit practisch oogpunt de streng doorgevoerde geome
trische indeeling van de verschillende uitbreidingen wel
aanbeveling verdient, daargelaten nog de vraag of die
indeeling zelfs by behoorlijke bebouwing uit een aesthe-
tisch oogpunt zal voldoen. Het systeem van het stratenplan
van het oude den Haag (in het algemeen dat van
rechthoekig elkander kruisende straten) heeft de heer
Berlage in de uitbreidingen niet kunnen volhouden én
hy heeft terwille van de verkeerseischen behalve den
grooten eeintuurweg verschillende diagonaalstraten in
het plan moeten opnemen. Gebogen straten echter, die