I
53
152
hun den zoo noodigen steun te verschaffen. De voor de
hand liggende vraag, of de gewone school dan niet zóó
te maken is, dat er onhandelbaarheid niet meer voorkomt,
beantwoorden wy ontkennend. Al moge menige verbetering
zyn in te voeren, die ook niet zal nalaten op de onhandel-
baren een gunstigen invloed te oefenen, zoo blykt toch uit
hetgeen volgt voldoende, dat hetgeen wij ter voorkoming
van het tot uiting komen van een reeds aanwezigen aanleg
tot onhandelbaarheid en ter behandeling van aan het licht
getreden onhandelbaarheid onmisbaar achten, daar onmoge
lijk kan worden aangebracht. Speciaal zy hier vermeld,
dat wij het ten eenenmale niet eens zijn met hen, die
meenen dat onhandelbaren tot rede zijn te brengen, indien
lichamelijke straffen zouden kunnen worden toegepast. Af
gezien van het feit, dat de overgroote meerderheid der
Commissie het verbod van lichamelijke straffen gehandhaafd
wil zien, meent zij, dat in het bijzonder tegenover onhandel
baren dit ,opvoedings”middel een geheel verkeerde uit
werking zoude hebben. Waar dus de gewone school met
de onhandelbaren geen raad weet, waar die gewone school
niet zóó is te vervormen, dat de onhandelbaren er handzaam
worden, daar blyft slechts één middel: hetzelfde, wat in
het belang der overige leerlingen bleekhen van de gewone
school te verwijderen en te trachten hun op andere wijze
onderwijs te geven. Hiermee zijn wij tot een conclusie ge
komen conform aan die, welke voor andere categorieën van
op de gewone school hinderlijken reeds genomen is; wy be
doelen de achterlijken, idioten, doofstommen, blinden, enz.
We hebben tot hiertoe den vagen term van onhandel
baren gebruikt; we deden dit met opzet, omdat het er tot
nog toe niet al te zeer op aan kwam precies te deflniëeren,
wat daaronder moet worden verstaan. Immers o. i. moet,
zoowel in het belang van het onderwijs als van de onhandel
baren zelf, iedere leerling van de school verwijderd worden,
die daarop volgens het oordeel van het hoofd der school
en de onderwijzers niet thuis behoort. Nu we zullen over
wegen, wat er verder met die onhandelbaren moet worden
gedaan, dienen we echter nader te onderzoeken, welke
leerlingen wy precies op het oog hebben. Kort en juist is
-
I
VERSLAG LAGER ONDERWIJS.
i»
