54
8
VERSLAG 0NDERW. AAN SPRAAKGEBR. LEERLINGEN.
verband met de 5 hoofdklinkers, luid zoowel als op fluister
stem;
4e. het aflezen van mondstanden;
5e. gehooroefeningen.
Het hoofdelijk onderricht kwam tot zijn recht in de bij
zondere behandeling, die elke leerling behoeft, want in de
beide groepen, kortelijk genoemd stotteraars en stame
laars, zijn talrijke gebreken van veelvuldige schakeering
gerangschikt.
Eenige voorbeelden: Kinderen, wier articulatorisch ver
mogen uiterst gering is, tevens stotteraars; verschillende
soorten van s-stamelaars, tevens soms behept met open
neusklank; 1-stamelaars met dichten neusklank; stame
laars, bij wie het onderwijs bemoeilijkt wordt door afwij
kende geestelijke gesteldheid en door hardhoorendheid.”
Geneeskundige hulp werd een enkele maal voor leer
lingen gevraagd; o.a. voor leerlingen met een gehemelte-
spleet, voor een met zeer afwijkenden tandstand; een leer
ling niet een zeer samengesteld gebrek werd, vóór de les
sen begonnen, met den keelspiegel onderzocht, zoodat de
geneesheer aan de onderwijzeres kon zeggen, welke oefe
ningen gewenscht, welke verkeerd zijn. Voor sommige lis-
pelaars werd uitstel der lessen tot na de tandwisseliug
voorgeschreven en meer dan eens bleek, dat daarna spreek
lessen niet meer noodig waren.
Met ingang van 2 Juni werd door Uw College ingevoerd
een nieuwe Instructie voor de onderwijzers *n spreken en
nieuwe Regelen voor de toelating tot en het ontslag van
de lessen in spreken. Hierdoor verkregen de onderwijzers
in spreken eene belangrijke vermindering van administra
tie, die nu grootendeels gevoerd wordt door den Secretaris
der Commissie van Toezicht. Als gevolg hiervan werd in
de inrichting der cursussen meer eenheid gebracht met
behoud van de methodische zelfstandigheid van ieder(en)
onderwijzer(es). Een ander voordeel is, dat iedere leerling
geneeskundig wordt onderzocht door Dr. Wijsman, assis-
tent-schoolarts en lid der commissie van toezicht, vóór hij
tot de spreeklessen wordt toegelaten. Eindelijk nog wordt
de gelegenheid geopend, dat leerlingen met niet-ernstige
gebreken, op de school zelf kunnen genezen, nadat aan de(n)
klassenonderwijzer(es) door de(n) onderwijzer(es) in spre
ken daaromtrent aanwijzingen zijn gegeven.
Deze nieuwe regeling is nog te korten tijd van kracht,
om met eenige beslistheid te kunnen oordeelen over haar
werking. De heer v. Lier en Mej. Brugma zwijgen er over
in hunne verslagen. Mej. E. v. Dantzig schrijft er het vol
gende over.