overzeesche gewesten, vergden veel inspanning, maar waren
ten slotte niet onoverkomelijk.
Koperbewerking. Vooral in dit bedrijf werd de toestand
door den oorlog zeer moeilijk.
Men had niet alleen ernstig te kampen met gebrek aan
de allereerste grondstoffen zooals geelkoperen platen en
stafkoper maar ook met gebrek aan gietkroezen, salpeter
zuur en dergelijke bij de koperbewerking onmisbare artikelen.
Dagblad- en Boekdrukkerijen. De eerste helft van 1914
kenmerkte zich door voorspoed in het eourantenbedrijf. Na
1 Augustus steeg over het algemeen de oplaag der dagbladen
doch de advertentierubrieken werden kleiner.
Voor de boekdrukkerijen gaf de oorlog een grooten
terugslag.
Vele werken die in het vooruitzicht waren gesteld, werden
niet uitgevoerd, de druk van tijdschriften werd ingekrompen,
doch bovenal hadden de inrichtingen waar plaat- en kunst
werken vervaardigd werden door gebrek aan orders te lijden.
De vertraagde aanvoer van materialen gaf ook veel
moeilijkheid.
Boekbinderijen en Cartonnagefabrieken. Tot het uitbreken
van den oorlog was de bedryfstoestand gunstig. De terug
slag in den omzet herstelde zich eenigszins aan het einde
van het jaar.
De hooge prijzen der grondstoffen benadeelden zeer te
maken winst, omdat by de verkoopsprijzen daarmede niet
voldoende kan worden rekening gehouden, aangezien vele
producten luxe-artikelen zyn.
De tijdsomstandigheden in aanmerking genomen gaf dit
bedrijf redelijke resultaten.
Dekkleeden en Tentenfabricage. De mobilisatie bracht groote
stagnatie in dit bedrijf. Door den oorlog konden verschillende
grondstoffen niet meer worden betrokken en groote export
orders konden niet worden uitgevoerd.
Ware de oorlog niet tusschenbeide gekomen, dan liet het
zich aanzien dat het afgeloopen jaar zeker gunstig geworden
zou zijn.
Rubber fabricage. In dit bedrijf werden in 1914 gunstige
resultaten behaald hetgeen zeker grootendeels mag worden
toegeschreven aan de tengevolge der mobilisatie ontstane
behoefte aan autobanden voor ons leger en het door den
oorlog verminderen van den invloed der buitenlandsche
concurrentie.
16
34 VERSLAG DER KAMER V. KOOPHANDEL EN FABRIEKEN.