34
1. Algemeene Beschouwing.
Het derde jaar van den oorlog is bijna ten einde en nog
steeds wordt deze met onverminderde kracht doorgezet.
Steeds meer landen worden er bij betrokken en steeds
grooter wordt de ellende, die er het gevolg van is.
Millioenen menschen vallen als offers en milliarden
aan kapitaal worden vernietigd.
Met dit voor oogen is er reden tot groote dankbaarheid,
dat ons land ook dit jaar buiten den oorlog mocht blijven,
al worden ons ook de directe en indirecte gevolgen van
den oorlog niet gespaard.
De handel wordt aan steeds meer knellende banden ge
legd: van een geregelde scheepvaart is geen sprake meer
en onze nijverheid ziet zich telkens in de onmogelijkheid
of heeft de grootste moeite om zich de hoogst nood
zakelijke werktuigen en grondstoffen te verschaffen. Toch
heeft dit laatste ook onmiskenbaar zijn gunstige zijde
gehad. Noodgedrongen en niet zonder succes legde onze
eigen nijverheid zich toe op de vervaardiging van arti
kelen, die ons uit het buitenland niet meer konden be
reiken. terwijl de handel zich voorbereidt om te kunnen
voldoen aan de nieuwe eischen van het verkeer, wanneer
de vrede nieuwe toestanden in het leven zal hebben ge
roepen.
Wie zal het echter wagen voorspellingen te doen of dit
zal zijn in de naaste dan wel in de verre toekomst? Telkens
worden wel vredesstemmeii gehoord maar ook telkens
weder worden zij onderdrukt.
Wat de plaatselijke toestanden meer in het bijzonder
betreft, kan er op gewezen worden, dat de bevolking
toenam met bijna 12.000 zielen, hetgeen voor deze stad een
zeer hoog cijfer is en zich bijzonder in den nijpenden
woningnood manifesteerde.
Het gemeentebestuur trachtte hierin op verschillende
wijzen te voorzien, zoowel door zelve te doen bouwen als
door het bevorderen van den bouw door particuliere
lichamen; o.a. werd een bouwcrediet beschikbaar gesteld,
aanvankelijk van f 500.000, om in aansluiting aan de dooi
de gemeentelijke hypotheekbank te verstrekken eerste
hypotheek, tweede hypotheek te verleeneu tot een ge
zamenlijk bedrag van 95 der waarde van het onderpand.
Voor den geldhandel leverden de buitengewone om-
