I
34
25
VERSLAG DER KAMER V. KOOPHANDEL EN FABRIEKEN.
Buitenlandsehe orders voor Koloniën en neutrale landen
kwamen nog wel in, doch in veel mindere mate dan in
voorgaande jaren; de internationale belemmeringen zijn
voor den uitvoer ongunstig.
Koperbewerking. Over het algemeen is het jaar 1916
gunstiger geweest in dit bedrijf dan 1915, echter bleef het
groote gebrek aan grondstoffen bestaan en neemt zelfs den
laatsten tijd zoo zeer toe, dat met groote zorg de toekomst
voor deze industrie tegemoet gezien wordt. Wel heeft men
in velerlei opzicht geleerd zich te behelpen, waardoor ver
schillende moeilijkheden konden worden overwonnen.
De gedwongen besparing van gas en electrische stroom
heeft dit bedrijf ook zeer getroffen daar het electrisch
gedreven wordt en de benoodigde moffels metaras gestookt
worden.
Kurkenfabricatie. Over 1916 was de toestand zeer moei
lijk door gebrek aan geregelde aan voer en het lange vast
houden der partijen ruwe, half bewerkte en bewerkte grond
stof in de haven van aankomst. Vele fabrieken hadden nog
toestemming om te importeeren, maar konden in het land
v.an uitvoer geen verscheping krijgen door gebrek aan
plaatsruimte, want de beschikbare seheepsruimte was vol
strekt onvoldoende. Door deze oorzaken was men verplicht,
het bedrijf in te krimpen, waardoor werkeloosheid ont
stond. De vrachtprijzen stegen van Lissabon naar Holland
van f 1,90 per 100 K.G. in normalen tijd tot f 13,— per
100 K.G., ongerekend de hooge molestassurantie, overleg-
gelden in Amsterdam, enz., enz. De verkoopsprijzen moes
ten daardoor een zeer aanmerkelijke verhooging ondergaan.
Voor het bedrijf staat een uiterst moeilijken tijd te wachten
daar sedert November 1916 geen aanvoer plaats heeft gehad.
Dagblad- en Boekdrukkerijen. De toestand in de boek
drukkerijen te dezer stede, over 1916 mag bevredigend ge
noemd worden.
Wel was er nog niet de zoo gewenschte opleving in de
afdeelingen, waar luxe- en kunstdrukwerk gemaakt wordt,
doch daartegenover waren de orders op drukwerk, be-
noodigd voor de tijdelijke administraties te dezer stede
vrij belangrijk.
De moeilijkheid om papier en materialen uit het buiten
land te betrekken en de steeds hoogere prijzen, die door de
binnenlandsche fabrikanten gevraagd werden, verschaften
in 1916 veel zorg; vooral voor de dagbladdrukkerijen was
een en ander zeer moeilijk in verband met hun exploitatie
rekeningen.
