I
53
101
VERSLAG LAGER ONDERWIJS.
alle, door militairen bezette schoolgebouwen ontruimd en
werd daardoor de hoop op betere tijden voor het hand-
werkonderwijs gewekt, de maatregel in verband met de
brandstoffenschaarsehte genomen, tengevolge waarvan de
handwerklessen vanaf 1 November op de le en 2e kl. scho
len, dus ook op diegene, die tot nu toe over ’t volle aantal
uren beschikten, ’s middags om 3% uur inplaats van om
414 uur moeten eindigen, maakte, dat die verwachting eerst
met het voorjaar in vervulling zal gaan.
Ook dan echter zal de toestand van vóór den oorlog niet
hersteld worden, omdat na de invoering van het nieuwe
leerplan niet alleen de le, maar ook de 2e klasse van deze
categorie van scholen geen deel meer zal nemen aan het
hand werk onderwijs.
Meer en meer werken de gevolgen van het te kort aan
lesuren door, naarmate deze ongunstige toestand langer
geduurd heeft, zóó zelfs, dat, wanneer weder over het volle
aantal uren beschikt zal worden, op sommige scholen de
lagere klassen de hoogere zullen inhalen.
Tengevolge van de heerschende sehaarschte verstrekten
B. en W. lijsten van niet verkrijgbare leermiddelen en van
die, welke door andere vervangen worden. Zoo wordt op
sommige scholen, waar in de laagste klassen het verdeelde
gaas nog in eere was, nu het werken op grof onverdeeld
gaas geleerd, wat meestal goed voldoet en slechts op
enkele scholen moeilijkheden oplevert; zoo komt zwart of
paars merkkatoen of roode wol het roode merkkatoen
vervangen. Dikwijls ook moet er lang gewacht worden op
de levering van aangevraagde artikelen. De le-klasse
onderwijzeressen hebben nu meer dan ooit gelegenheid te
toonen of zij zorgen en vooruitzien en weten te bezuinigen,
ten einde de voorraden zoo lang mogelijk te doen strekken.
In verband met den brandstoffennood werd den leerlingen
van alle soorten scholen geleerd met courantenpapier ge
vulde verwarmingsartikelen te vervaardigen, die voor
ouders en belangstellenden ten toon gesteld werden. Er
waren theewarmers, trekpotaanvatters, tochtlatten, kook-
kisten, kookzakken, voetzakken, eierwarmers, dekens, pan-
