53
114
deze lessen dikwijls over de geheele week verdeeld zijn en
wij bij ons bezoek dus maar eenige klassen bezig zien, ter
wijl het vervaardigde meestal, zoodra het gereed is, door
de leerlingen mede naar huis genomen wordt en de be
zoeksters dus alleen kunnen oordeelen over hetgeen onder
handen is.
Bevindt zich op eene school nog een lokaal, dat het dag
licht van rechts ontvangt, daar, waar de handwerkles aan
het einde van den middag gegeven wordt, heeft men in de
korte dagen dikwijls eveneens met slechte verlichting te
kampen.
Schaarsehte aan leerkrachten, waardoor soms verschei
dene klassen gecombineerd worden, belemmert den goeden
gang van het handwerkonderwijs.
Vooral wanneer, zooals op eene gemengde school het
geval is, ouder ééne onderwijzeres vijf klassen vereenigd
zijn, waarvan de beidt- hoogste wel is waar ieder uit één
meisje, de laagste daarentegen uit vijftien leerlingen be
staat. Beter ware het, indien de groote klasse één geheel
vormde onder eene afzonderlijke onderwijzeres, terwijl des
noods de overige samen konden blijven onder leiding van
eene andere leerkracht. Nu doet de onderwijzeres haar
best en het werk ziet er nog al aardig uit, maar het is te
begrijpen, dat de leerlingen veel meer vooruit zouden
komen bij eene andere regeling.
Op een paar scholen werden de halfjaarklassen ver
anderd in jaarklassen; op eene daarvan werden die voor
de handwerken gesplitst in parallelklassen.
Ambulante hoofden der handwerken komen op de bij
zondere scholen zoo goed als niet voor: het hoofd der
handwerken heeft gewoonlijk hare vaste klasse, zoodat zij
geeue gelegenheid heeft gedurende de lessen het handwerk
onderwijs te controleeren, evenmin als het vrouwelijk hoofd
der school, die ook meestal onderwijs geeft.
Ook onder de bijzondere scholen waren er, die met gun
stig gevolg papier voor verwarmingsdoeleinden lieten ver
werken in de hoogste klassen.
Van eene meisjesschool wordt gerapporteerd, dat er
VERSLAG LAGER ONDERWIJS.
i
