Byiage 34
1. Algemeene Beschouwing'.
ons land bijna
zeer zorgvol jaar doen ken-
scheepvaart hebben in die
Dit jaar is het eerste na vier bange oorlogsjaren, dat
men door het tot stand komen van den wapenstilstand met
Duitschland op 11 November uitzicht op den vrede heeft
gekregen.
Het geheele jaar heeft zich ook voor
in alle opzichten als een
nen; handel, nijverheid en
zorgen ruimschoots hun deel gehad.
Er is bijna geen bedrijf geweest, dat niet ernstig te
kampen heeft gehad met gebrek aan grondstoffen, kolen,
enz., terwijl gebrek aan de meest noodzakelijke levens
middelen, waarbij kwam het heerschen van ernstige
ziekten, zooals de Spaausche griep, het hunne ertoe hebben
bijgedragen de levensomstandigheden voor een groot deel
der bevolking zeer kommervol te maken.
Indien men er nog bijvoegt, dat zoowel door absoluut
gebrek aan bouwmaterialen als door den enormen toevloed
van vreemdelingen de reeds heerschende woningnood tot
ongekende hoogte steeg, behoeft het geen betoog, dat men
zich met bezorgdheid afvroeg of de bevolking in zijn geheel
genomen genoeg weerstandsvermogen zou blijken te be
zitten om geen gevolg te geven aan de lokstemmen van hen,
die, met oostelijke voorbeelden voor oogen, trachtten ook
hier te lande, onder de belofte van betere toestanden te
zullen bewerken, een algeheele ommekeer van de maat
schappelijke orde te bereiken.
De bevolking heeft het echter uitgehouden en de No
vember betoogingen van trouw aan onze Koningin hebben
ten duidelijkste uitgewezen, dat nog geen wanhoop zich van
het gezond verstand van het Nederlandsehe volk heeft kun
nen meester maken, waardoor ons Vaderland ongetwijfeld
veel ellende bespaard is gebleven.
Met het aan het eind van 1918 terugkeerende vertrouwen
in de toekomst keerden handel en nijverheid echter nog
geenszins in normale banen terug. Daarvoor was de ont
wrichting van het normale verkeer te groot geweest.
In Februari werd de telegraphische gemeenschap met
onze koloniën weder hersteld, doch onder den invloed van
de voortdurende belemmeringen bij de verscheping, was
een zoodanige prijsverlaging der in Indië opgestapelde
producten ingetreden, dat groote moeilijkheden dreigden