58
28
VERSLAG DER KAMER V. KOOPHANDEL EN FABRIEKEN.
nabestelling of collectieve bestelling
L
winkelstanden typische oude winkelzaken verdwijnen.
Voorname stadsgedeelten veranderden daardoor geheel van
aanzien. Concentratie, meestal in den vorm eener naam-
looze vennootschap, van enkele zaken om aan de exploitatie
op duren stand het hoofd te kunnen bieden, was er enkele
malen het gevolg van.
Zoowel Rijk als Gemeente verhuurden in 1919 perceelen
aan houders van z.g. vliegende winkels, dus aan personen,
die slechts tijdelijk en vaak in veel geringer mate de lasten
te dragen hebben, die op gevestigde zaken rusten; dit gaf
evenals het feit, dat in enkele hotels toonkamers van bui-
tenlandsehe firma’s werden ingericht aanleiding tot klach
ten van winkelierszijde. Ook werd de aandacht gevestigd
op den ongelijkmatigen druk op het winkelbedrijf van de
personeele belasting.
Het Gemeentebestuur vroeg advies der winkeliers-orga-
nisaties betreffende de verloven tot afwijking van het bij
de verordening op de winkelsluiting vastgestelde sluitings
uur (9 uur).
Een moeilijk advies, dat in de uitvoering tot onbillijk
heden leidde, waar handelaren in gelijksoortige artikelen
in een zelfden straat soms ongelijk behandeld werden. Het
venten op straat nam met de invoering der winkelsluitings-
verordening in de drukke winkelstraten, des avonds, tot zelfs
des nachts, in groote mate toe. Ook werden bezwaren onder
vonden door grooteren verkoop van verboden artikelen na
9 uur in de koffiehuizen, waartegen o.m. de organisatie der
sigaren-winkeliers trachtte op te treden.
Verschillende winkeliers gingen er toe over om handel
te drijven in allerlei artikelen, in plaats van zich te be
palen tot de tot dusverre door hen verhandelde speciale
artikelen.
Of voor
de verbruikers in deze wijziging een voordeel
ligt is niet zeker.
Den winkeliers biedt het telkens weer uitbreiden hunner
artikelen-reeks misschien tijdelijk en dan zeer partieel
voordeel; de strijd onderling wordt er niet minder door,
immers de omzet gaat zeer vaak ten koste van den in den
naasten omtrek gevestigden speciaalhandelaar. Als factor
van ipvloed op het wegvallen van speciaal-zaken moet ook
de groote omvang, die de handel in verpakte artikelen
heeft aangenomen genoemd worden. Het is deze handel
die de positie van den winkelier afhankelijk maakt van den
fabrikant prijzenvaststeller of importeur van vastgeprijsde
gedeponeerde merken en het den verbruiker al te ge
makkelijk maakt om
en gros te doen.