42
Bakkerij. In het bakkersbedrijf werd geklaagd over ge
leidelijke vermindering van omzet; oorzaken zouden zijn:
ruimere beschikbaarheid van andere voedingsmiddelen
de kortere arbeidstijd, waardoor in het algemeen de con
sumptie van andere voedingsmiddelen schijnt te zijn bevorderd
ten koste van het brood; het verbod van nachtarbeid
en de uitbreiding van dat verbod, bij de invoering der
arbeidswet, van 5 tot 6 uur in den morgen, waardoor niet
voor het eerste en zelfs ten deele niet voor het tweede
ontbijt bij alle klanten brood kan worden geleverd. Ver
ruiming van afzetgebied blijft begrensd tot den omtrek der
stad, zoodat alléén toename van het aantal inwoners daarop
gunstig werkte. De toevoer van grondstoffen was voldoende,
later zelfs ruim. Met 15 September is de distributie van
grondstoffen beperkt tot de gesubsidieerde grondstof voor
regeerings-bruinbrood, naar welk artikel echter weinig vraag
was. Overigens is de vrije handel hersteld. Om arbeidsmoeilijk-
heden te effenen bestaat er een collectief arbeidscontract,
krachtens hetwelk in Februari het weekloon werd verhoogd
en in Mei opnieuw, in verband met de stijging der levens-
middelenpryzen. Op 8 Juni werd een poging gedaan om het
bedrijf stop te zetten bij wijze van demonstratie. In enkele
ondernemingen gaf dat eenige moeilijkheid, maar tot stagnatie
kwam het nergens. Één onderneming sloot vrijwillig haar
zaak, om zich der demonstratie welgezind te betoonen. Tegen
de werknemers-organisatie, die deze poging hadden uitgelokt,
werd op de by het contract voorgeschreven wijze geprocedeerd
en een veroordeeling verkregen. Bij expiratie van het con
tract einde October, werden de loonen opnieuw verhoogd.
Aangezien een der werknemers-organisaties dit contract
niet wenschte te aanvaarden, werd het contract met de
betreffende werknemers individueel afgesloten. Met de in
voering van de arbeidswet is de werktijd verkort. De finan-
Koffie en thee. Het afgeloopen jaar onderscheidde zich
door onbevredigenden afzet en voortdurende prijsdaling,
zoowel in koffie als in thee. Toch deed deze daling zich
niet zoo zeer voor de superieure als voor de inferieure
kwaliteiten gelden. Het gemis aan export, gevolg van de
lage valuta, waardoor de voorraden sterk aangroeiden, was
de hoofdfactor dezer depressie, terwijl ook het verbruik hier
te lande nog niet op normaal peil is.
moest ook nu wreer een toeslag door de regeering worden
gegeven, om den melkprijs niet nog meer te doen stijgen.
De prijzen van de benoodigde grondstoffen daalden niet of
zeer weinig. De omzet blijft stationair.
42 VERSLAG DEK KAMER V. KOOPHANDEL EN FABRIEKEN.