25
De ingevolge de opdracht der Duitsche Autoriteiten tot vrij
making van het Plein, tot stand gebrachte verlegging van de
eindpunten der beide interlocale tramlijnen van het Plein naar
de Turfmarkt heeft, voorzoover de door ons bedrijf verrichte
werkzaamheden betreft, een bedrag van rond f 43.000 en buiten
dien aan door de Gemeentelijke diensten verrichte werkzaam
heden rond f 12.000 gekost.
Een zeer groote last drukt op ons bedrijf door het sedert
25 Juli 1940 geldende voorschrift om alle leden der Duitsche
Weermacht en Politie vrij te vervoeren. Van Augustus tot en
met December werden door ons personeel uit dien hoofde
1.306.323 gratis reizigers geteld. De omvang van dit gratis
vervoer is sindsdien nog belangrijk gestegen. Dit massale vrjj-
vervoer, dat zich in hoofdzaak op eenige tram- en buslijnen
samentrekt, vordert de inlegging van extra tramwagens. Ook
de busdiensten zouden daarvoor aanmerkelijk uitgebreid moeten
worden, doch het heerschende brandstoftekort maakt zulks
onmogelijk, zoodat het gevolg daarvan is, dat de bussen zwaar
overbelast worden, terwijl dagelijks groote aantallen gewone
reizigers aan de bushalten achtergelaten moeten worden.
Wij zijn met alle overige tramwegondernemers van oordeel,
dat de kosten van dit verplichte vrije vervoer niet door de
betrokken vervoersbedrijven doch door de gemeenschap gedra
gen behoort te worden als zijnde zuivere bezettingskosten, zoodat
de Staat der Nederlanden ons deze kosten dient te vergoeden,
hetgeen tot nu toe echter niet is geschied.
De steeds toenemende schaarschte aan vloeibare brandstof
gaf ons aanleiding proeven te nemen met hout- en turfgasgene-
ratoren, waarna overgegaan is tot de bestelling van 31 houtgas
generatoren, die echter eerst in 1941 geleverd zullen worden.
De opbrengst van het stadsvervoer per tram en bus te zamen
nam ten opzichte van 1939 toe met f 42.000 of 0,9 pCt.
Van het stadsvervoer hebben de tramlijnen 81,4 pCt., de auto
buslijnen 18,6 pCt. bewerkstelligd.
Het voordeelig jaarsaldo bedraagt rond f 2.600 en wordt op
nieuwe rekening overgebracht.
Ofschoon ons bedrijf, zooals uit het voorgaande blijkt, zijn
deel in de door de tijdsomstandigheden veroorzaakte zware
lasten ongetwijfeld gehad heeft, zoo geeft het feit, dat het ver
streken jaar met een batig saldo sluit, wat sedert 1930 voor het
eerst weer is verkregen, toch reden tot bevrediging. In het
bijzonder is het verheugend te noemen, dat het totale aantal
vervoerde reizigers, niettegenstaande het autobusbedrijf tot op
14 van den normalen omvang moest worden teruggebracht, toch
is toegenomen.
8
