5
VERBLAG VAN DEN GEM. GENEESKUNDIGEN EN GEZONDHEIDSDIENST.
liggen in een gluipend begin, in een localisatie in
de trachea, in een te laat roepen van den huis
arts. in ten niet op tijd stellen van de diagnose.
Dlphtherie-lmmunisatie. Onze overtuiging, dat
de immunisatie nuttig is, wordt bevestigd door de
verhouding van «het aantal geënte tot het aantal
niet-geënte dlphtheriepatiëntjes. Het laatste aan
tal is vele malen grooter en de ziekte verliep bij
de volledig ingeente meestal licht. Bij de letaal
verloopende gevallen was slechts één geïmmuni
seerd kind. Indien de immunisatie verplicht was
gesteld en dus alle kinderen behandeld waren te
gen nu maar een klein deel, dan had ongetwijfeld
de diphtherie niet die uitbreiding gekregen, die
ze nu heeft.
Om den immunisatietoestand te verbeteren, werd
in het najaar de schoolartsendienst ingeschakeld
en een groote inent-campagne begonnen. Het resul
taat was, dat in 1942 in totaal 39 318 kinderen öf
voor het eerst werden behandeld öf een herhalings-
inspuiting kregen. Toch zal het hier niet bij mogen
blijven; er moet naar gestreefd worden alle kin
deren te bereiken.
Scabies, Ondanks de moeilijkheden in de behan
deling veroorzaakt door het tekort aan of het
ontbreken van bepaalde medicamenten enz. kun
nen wij toch vaststellen, dat het aantal gevallen
tegen het einde van het verslagjaar afnam. Dit
verblijdend feit is ongetwijfeld mede toe te schrij
ven aan het initiatief van onze groote poliklinie
ken, die elk voor zich een uitstekend geoutilleerd
behandelingscentrum voor scabies inrichtten (ge
lijk wij dat reeds voor gemeentepatiënten hadden)
waar duizenden afdoende werden geholpen.
Dat onze ziekenfondsen zich dit initiatief lieten
ontnemen, ja zelfs weigeren zich daarvoor finan-
tieel te interesseeren, heeft ons in de verwachting,
die wij in het vorig jaarverslag nog blijmoedig
neerschreven, wel zeer teleurgesteld.
Volkslogementen. Van de gegeven mogelijkheid
om bij het overdoen van volkslogementen te kun
nen ingrijpen (gewijzigd Art. 180 van de Alge-
meene Politieverordening) hebben wij dit jaar ge
bruik moeten maken, door te adviseeren tot ophef-
ting van een zoodanige inrichting en tot sluiting
van een andere.
De toestand der overige is, op een enkele uit
zondering na, zeer behoorlijk. Gebrek aan textiel
en andere noodzakelijke dingen maken het blijven
voldoen aan onze eischen wel zeer moeilijk.
Aan het eind van het verslagjaar werd begon
nen alle volkslogementen stuk voor stuk een
groote reinigings- en ontsmettingsbeurt te geven
zulks met het oog op vlektyphusgevaar waar
bij wij van de eigenaren over het algemeen zeer
veel medewerking ondervonden.
Zweminrichtingen. Ondanks de moeilijkheden
door brandstof- en electriciteitsbesparing, bleken
de zweminrichtingen bjj onze geregelde contrtle
steeds aan onze hooge eischen te voldoen.
Het school-zwembad werd in gebruik genomen
en bleek voor het doel uitermate geschikt.
Het Zuiderparkbad hield zijn belofte en had,
ondanks het buitengewoon drukke bezoek, het ge-
heele seizoen uitstekend en volkomen helder water.
Orthopaedische zwemles. Onze meening, dat de
goede lichaamsgroei der kinderen van zóó groot
belang is, dat de geringe kosten van het ortho-
Sterfteverhoudingen. De sterfte in de Gemeente
(520 875 inwoners op 1 Januari 1942) bedroeg in het
afgeloopen jaar 11,05 per duizend inwoners (10,1
in 1941 en 10 in 1940) tegen 9,5 (10 in 1941 en 9,9 in
1940) voor het Kijk.
De zuigelingensterfte bedroeg per 1000 levend
geborenen 28,85 tegen 39,05 voor het Rijk.
Aan tuberculose der ademhalingsorganen en der
bronchiaalklieren stierven 142 personen (2,73 per
10 000 inwoners); aan tuberculose van het centraal
zenuwstelsel: 10 (0,19 per 10 000 inwoners) aan an
dere vormen van tuberculose: 5 (0,09 per 10 000
inwoners).
Bacillaire dysenterie. Van de 479 (425) gevallen,
die allen bacteriologisch werden vastgesteld, ble
ken 447 (371), veroorzaakt door de Bac. Dys. Sonne
en 32 (54) door de Bac. Dys. Flexner, dus als steeds
een overwegen van het aantal „Sonne” gevallen.
Het is opmerkelijk hoe deze darm-aandoening
meestal het eerst optreedt bij de kleuters in het
gezin, om dan de grootere kinderen en soms de
ouders aan te tasten. Een omgekeerde volgorde
komt practlsch gesproken niet voor. De oorzaak
van dit verschijnsel blijft ons onbekend, maar wij
zijn geneigd verband te vermoeden met het vaak
de knuistjes in den mond hebben van deze daaren
boven veel op den grond kruipende kleinen.
Typhusachtige aandoeningen. Evenals het aantal
dysenteriegevallen, vertoont het aantal typhus-
(14) en paratyphusgevallen (11) geen noemens
waarde verhooging bij verleden jaar, toen de cij
fers voor typhus 11 en voor para-typhus 8 bedroe
gen. Verreweg de meeste typhusgevallen waren
zonder bekend verband met andere gevallen opge
treden. In enkele gevallen gelukte het als oorzaak
een in het gezin aanwezige, tot nu toe onbekenden
typhusbacillendrager te vinden.
De evacuatie en inkwartiering vereischten onze
volle aandacht om de ons bekende bacillendragers
niet uit het oog te verliezen en te verhinderen dat
ze in gezinnen werden ingekwartierd.
Meningitis eer. epid. en poliomyelitis ant. acuta.
Met 12 (17) gevallen van meningitis c. epid. en
8 (4) gevallen van poliomyelitis verliep ook dit
jaar gunstig.
Roodvonk. Met 1 415 gevallen van roodvonk stak
dit jaar zeer ongunstig af bij het voorgaande
met 534 zieken. Complicaties met mastoiditis en
rheuma traden meermalen op en maakten zieken
huisopname noodzakelijk.
Diphtherie. De toeneming van het aantal diph-
theriegevallen, welke vorig najaar in het geheele
land begon, zette door, zoodat dit jaar 678 geval
len in onze gemeente werden aangegeven. 15
hiervan hadden een doodelijk verloop. Bij deze
laatste gevallen is een aantal van zoogenaamde
maligne diphtherie, waarbij de ziekte reeds van den
aanvang af hopeloos is. Ernstige toxische ver-
schijnselen en de beruchte halsklierzwelling (bur
gemeestershuis) accentueeren den ernst van den
toestand. Het diphtherie-serum laat ons, hoe spoe-
H .en ’n welke groote doses ook toégediend, hier-
I bij in den steek. Haast alle overige sterfgevallen
J ^Pva"en van „hartdood” na 710 dagen. Het
diphtherie-serum heeft deze hartintoxicatie niet
I kunnen voorkomen, het gif heeft de ontvankelijke
S cellen reeds bereikt. Oorzaken van dit „te laat”
