37
VERSLAG van den Gemeentelijken Geneeskundigen en Gezondheidsdienst
van ’s-Gravenhage over het jaar 1943.
*1 Verkort verslag.
Personeel. De leider van de afdeeling Volks
gezondheid, Arts H. W, Boelens, kreeg in verband
met zijn benoeming tot Wethouder voor de Volks
gezondheid, eervol ontslag als geneeskundige bij
den Dienst,
Hij bleef gehandhaafd als wnd. Directeur. Tot
wnd. leider van de afdeeling werd aangewezen de
lijdelijk geneeskundige J. C. A. Ultee.
Aan een reeds lang bestaanden wensch, ook van
den Kijksinspecteur van het krankzinnigenwezen,
kon eindelijk worden voldaan, door de benoeming
op 1 Juni 1943 van Dr. J. Kloek tot psychiater bij
de afdeeling Geestelijke Volksgezondheid.
Tevens zal Dr. Kloek de werkzaamheden van
den geneeskundig leider van het Paedologisch
Laboratorium verlichten.
Wij hopen nu, als er ook nog een derde zuster
voor maatschappelijk werk in dienst zal komen,
een meer daadwerkelijk toezicht op de onder toe
zicht staande gezinnen te kunnen uitoefenen.
Bij den overgang van het jaar waren behalve
de Directeur, de administrateur en de chef van
dienst, die tot den algemeenen dienst behooren,
aan den Dienst verbonden:
bij den Geneeskundigen Dienst: 2 controleerende
en 7 behandelende geneeskundigen, benevens 2
geneeskundigen voor de afdeeling contröle-verzor-
ging, 1 hoofdcommies, 1 bureauchef C, 1 bureau
chef B, 2 administratieve ambtenaren C, 1 admi
nistratief ambtenaar B, 3 administratieve ambte
naren A, 5 schrijvers 2e klasse, 1 bode, 2 bedien
den, 3 hoofdverplegers, 21 verplegers le klasse, 2
schakelbordtelefonisten, 1 linnenjuffrouw, 1 loop-
en kantoorknecht, 18 crisis-ambtenaren, alsmede
een aantal wijkverpleegsters en wijkkraamver-
zorgsters, die naar behoefte door de gecontracteer
de instellingen beschikbaar werden gesteld.
bij den Gezondheidsdienst: ten dienste van de
afdeeling Kinderbescherming: behalve de genees-
kundig-leider, 6 geneeskundigen (schoolartsen)
w.o. een schoolarts-psychiater, 4 schooltandartsen
(met inbegrip van den leider der schooltandver-
zorging), 1 bureauchef C, 1 administratief ambte
naar B, 1 administratief ambtenaar A, 1 schrijver
le klasse, 1 amanuensis, 19 zusters voor maat
schappelijk werk (schoolverpleegsters), 20 crisis
ambtenaren, terwijl 3 tandartsen, 1 neus- keel- en
oorarts en 8 helpsters op arbeidsovereenkomst
werkzaam waren.
bij de afdeeling Volksgezondheid: behalve de
geneeskundig-leider (hygiënist), 1 bureauehef C,
1 adm. ambtenaar B, 1 ambtenaar voor hygiënisch
onderzoek le klasse, 1 hoofdopzichter, 1 opzichter
le klasse, 1 machinist B, 1 beheerder der observa-
tieinrichting, 2 linnenjuffrouwen, 10 ontsmetters,
1 helper en 2 crisisambtenaren.
by de afdeeling Geestelijke Volksgezondheid:
behalve de geneeskundig-Ieider (psychiater), 1 ge-
neeskundige-psychiater, 3 zusters voor maatschap
pelijk werk w.o. 1 tijdelijk, 1 hoofdambtenaar voor
socialen arbeid, 2 schrijvers 2e klasse.
Daarnaast waren op overeenkomst 13 vroedvrou
wen beschikbaar, terwijl de specialistische hulp
contractueel door verschillende instellingen, w.o
de Gemeenteziekenhuizen werd verleend.
In de vervanging van het personeel werd, voor
zooveel bereikbaar, door tijdelijke krachten voor
zien, van welke de geneesheeren tevens de dok-
terswaeht in de morgenuren waarnamen. De ge
neeskundige verzorging te Loosduinen was ook dit
jaar door contract met de oud-gemeentegeneeshee-
ren aldaar verzekerd.
Wijkindeeling. Als gevolg van het ziekenfond
senbesluit werd opnieuw tot de inkrimping van
wijken overgegaan en werden twee wijken samen
gevoegd.
Ziekenhuisruimte. Met de ziekenhuisopneming
bleef het tobben, vooral doordat er groot gebrek
aan verplegend personeel was en plotseling af-
deelingen uitvielen door het optreden van een
besmettelijke ziekte op zaal.
De meeste moeite gaf de plaatsing van tubercu
losepatiënten. Daarvoor waren wel bedden be
schikbaar, doch de extra-afdeeling kon niet in
gebruik gesteld worden, omdat verplegend per
soneel niet beschikbaar was. Dit punt werd eenige
malen met den Wethouder en den Directeur van
de Gemeenteziekenhuizen besproken. Tot een op
lossing kwam het in het verslagjaar helaas niet.
Noodevacuatie-tehuizen. Daar niet, zooals bij de
oprichting der noodevacuatie-tehuizen voor Kot-
terdamsehe vluchtelingen, de zorg voor de inrich
ting op hygiënisch gebied van oorsprong af, in
handen werd gesteld van den G.G. en G.D., be
perkten de bemoeiingen zich in den beginne in
hoofdzaak tot het eerste-hulp-verleenen bij ziekte
gevallen. De medische verzorging berustte later
bij een arts van het Gemeenteziekenhuis.
In overleg met den geneeskundig-inspecteur van
de Volksgezondheid werden noodzakelijke veran
deringen bevorderd.
Voor een enkel noodevacuatiehuis was de toe
stand zeer onvoldoende, waarbjj kwam, dat ver
keerde elementen poogden goede maatregelen te
niet te doen en op de meest onhygiënische wijze
de ruimten te bewonen. Hiervan zijn buitengewoon
ergerlijke voorbeelden aan den dag gekomen.
Het was voor het personeel hard en vaak zeer
ondankbaar werken.
Verschillende patiënten vonden een plaats in het
noodziekenhuis Ockenburgh van het Bureau Af
voer Burger Bevolking.
De artsenquaestie en de G.G. en G.D. Door do
plotselinge gevangenzetting van een honderdtal
Haagsche artsen, waaronder ook van den G.G. en
G.D., werd de geneeskundige verzorging in deze
gemeente ernstig in gevaar gebracht. Onmiddellijk
werden maatregelen getroffen opdat althans in
noodgevallen de G.G. en G.D. hulp zou kunnen
verleenen en werden pogingen in het werk gesteld
