39
i
VERSLAG van de Gemeenteapotheek van ’s Gravenhage over het jaar 1943.
le.
6.7
7,9
11,-
100,- 100,
100,
1943
70,1
18,9
1942
63,1
29,-
1941
54,6
38,7
2e.
3e.
Gebouwen en machines.
In den loop van het verslagjaar werden de voor
het onderhoud van gebouwen, meubelen en machines
noodige werkzaamheden verricht. In toenemende mate
doet zich de behoefte gevoelen aan een ruimere
Personeel.
Op 31 December waren behalve de directeur en
de adjunct-directeur aan den Dienst verbonden
1 apotheker, 1 bureauchef B, 1 adjunct-commies,
1 magazijnmeester B, 1 laboratoriumassistent, 18
apothekers-assistenten, 1 schrijver 2e klasse, 1 crisis
ambtenaar, 1 crisisambtenaar ten behoeve van de
bescherming der burgerbevolking tegen aanvallen
met strijdgassen en voorts 7 bedienden, 1 magazijn-
knecht, 2 helpers, 2 medicjjnknechten, 1 jongmaatje-
medicijnknecht, 1 jongmaatje-instrumentmaker en
1 jongmaatje-werkman en 2 werkvrouwen.
1) Vergelijking van deze cijfers met voorgaande jaren ie
niet mogelijk, omdat zjj zjjn ontleend aan een door den Dienst
voor Maatschappelijk Hulpbetoon samengestelde statistiek,
waarmede pas in den loop van 1942 werd begonnen.
receptuur t.b.v. de ziekenhuizen
den G.G. en G D.
„de overige
instellingen
oog op eventueel e storingen in het verkeer niet
verantwoord. Verder verleende de Dienst zijn mede
werking bij de verstrekking van levensmiddelen,
die het Nederlandsche Roode Kruis voor het daarvoor
in aanmerking komend deel der burgerbevolking
beschikbaar had gesteld. Als een gevolg van de
tijdsomstandigheden moet ook worden beschouwd
het in voorraad houden en afleveren van sera en
vaccins ten bate van particuliere apothekers te dezer
stede. Tot dezen maatregel werd overgegaan, omdat
met de beperkte verkeersmogelijkheden de levering
door het Rijks Serologisch Instituut van Utrecht uit
niet altijd voldoende snel kan geschieden. Ten slotte
dient nog te worden vermeld, dat in den loop van
het verslagjaar vele malen particuliere apothekers
voor dringende gevallen aan elders niet meer ver
krijgbare geneesmiddelen werden geholpen.
De jaarverslagen over 1941 en 1942 maakten reeds
melding van een verschuiving van de „stadsrecep
tuur” naar de „ziekenhuisreceptuur”. Deze verschui
ving zette zich in 19-13 voort. Het gemiddelde per
dag van het aantal ziekenhuispatiënten, met wier
pharmaceutische verzorging de Gemeenteapotheek
is belast, steeg van 1 786 in 1941 en 2 046 in 1942
tot 2 129 in 1943. De „stadsreceptuur” omvatte ge
middeld 2 066 gezinnen met 4 586 personen.
Uitgaande van het totaal aantal in 1941 bereide
recepten, laat zich de verhouding tusschen „zieken
huisreceptuur”, „stadsreceptuur” en overige receptuur
als volgt uitdrukken
Algemeen overzicht.
In bijna verontrustende mate nam in 1943 de
invloed van de oorlogsomstandigheden op den Dienst
toe. De schaarschte aan vele grondstoffen en mate
rialen eenerzijds en een sterke stijging in de behoefte
aan een aantal middelen anderzijds veroorzaakten
steeds meer en steeds grootere moeilijkheden. Deze
moeilijkheden zijn voor een belangrijk deel opgelost
door in nauwe samenwerking met de voor’
schrijvende artsen nieuwe voorschriften samen
te stellen;
door hot bereiden van loco-praeparaton
door de bereiding van enkele grondstoffen
zelf ter hand te nemen.
Op deze wijze beeft de Gemeenteapotheek de ge
neesmiddelenvoorziening in deze Gemeente, voor
zoover die aan haar zorg is toevertronwd, op peil
kunnen bondon. De.". gunstige toestand is mode nog
steeds te danken aan de maatregelen, die het Ge
meentebestuur reeds vóór het uitbreken van den
oorlog heeft genomen en voorts aan de medewerking,
die ondervonden werd van de vaste leveranciers en
van do Rijkshureaux, die met de distributie van
goederen zijn belast. Over het algemeen toonden
deze instellingen een goed begrip voor de groote
belangen op het gebied der volksgezondheid in deze
Gemeente, die door den Dienst worden behartigd.
Met erkentelijkheid moet hier ook gewag gemaakt
worden van den belangrijken steun, die het Neder
landsche Roode Kruis verleende. Verscheidene on
misbare geneesmiddelen, waarvan de voorraad niet
meer toereikend was, werden door bemiddeling van
deze instelling voorde Nederlandsche burgerbevolking
ingevoerd uit landen, waarmede op het oogenblik
geen rechtstreeksch verkeer mogelijk is. Een voor-
deelige factor was ook, dat de Dienst beschikte over
eigen geneeskruldtuinen. Verscheidene gewassen, die
niet meer of slechts in onvoldoende mate verkrijgbaar
zijn, konden in eigen beheer worden gekweekt.
Een zeer groote moeilijkheid was de vele afwezig
heid van het personeel. Tegen 738 ziektedagen in
1942 kwamen 1 262 ziektedagen in 1943 voor Voorts
konden verscheidene ambtenaren wegens hun ge
zondheidstoestand slechts halve dagen dienst doen.
Bovendien is een ambtenaar nagenoeg het geheele
jaar anders dan wegens ziekte afwezig geweest. Het
was niet mogelijk in het ontstane tekort aan personeel
te voorzien. Weliswaar kon nog voorkomen worden,
dat de geneesmiddelenvoorziening stagneerde, doch
een aanzienlijke achterstand in den internen dienst
kon niet uitblijven. De vrij ruime voorraad aan eigen
fabrikaten bewees goede diensten.
De bijzondere tijdsomstandigheden veroorzaakten
biet alleen de zoo juist geschetste belemmeringen,
doch gaven ook een vermeerdering van den te ver
richten arbeid. Zoo moest in betrekkelijk korten tijd
°en groote hoeveelheid genees- en verbandmiddelen
l worden gereed gemaakt om in het vestinggebied
nScheveuingen-Clingendaal” te worden opgesïagen.
’Oorts bleek het noodig te zijn het slijpen van
chirurgische instrumenten en injectienaalden voor
Gemeenteziekenhuizen zelf ter hand te nemen.
1 dusverre was het slijpwerk door particulieren
Torricht. Te dezer stede kon dit werk niet meer
geschieden. Uitbesteding buiten de stad was met het
Uit deze cijfers blijkt wel zeer duidelijk, dat de
Gemeenteapotheek zich meer en meer ontwikkelt
tot centrale apotheek van de ziekenhuizen in en
rond deze gemeente.
