4
VERSLAG GEMEENTEAPOTHEEK.
in 1941
in 1942
2 600 286
366 888
414 755
20 751
2 422 kg
1 289 kg
i
in 1943
2 224 258
268 286
128 810
21 843
1 466 kg
766 kg
1 205 390
477 210
532 580
24 546
1 412 kg
543 kg
168
50
90
29
19
7
n
De overige onderzoekingen betroffende aanwezig
heid in urine van alkaloïden, an trachinonderi vaten
e.a., laxantia, arsenicum, lood, methylalcohol, nicotine-
zuur, thallium, saccharose; de bepaling in bloed van
ureum, phosphatase, calcium en urinezuur; de aan
wezigheid van sterkwerkende stoffen in verschillende
organen.
Voorts werden een aantal onderzoekingen verricht
van justitieelen en van sociaal-hygiënischen aard.
De moeilijkheden op velerlei gebied waren aanleiding,
dat op verzoek van verscheidene Gemeentediensten
en -bedrijven adviezen op chemisch terrein werden
verstrekt.
Vitamine A in bloed
Vitamine C in bloed
Koolmonoxyde in bloed
IJzer in bloedserum
Barbitalen in urine
Kreatine en Kreatinine in urine
Vet en droge stof in voedsel.
Bloedtransfusiedienst.
Ten behoeve van den bloedtransfusiedienst werden
1 367 (in 1942: 1 062 en in 1941: 793} ampullen met
citras natrieus, benevens de bjjbehoorende steriele
apparatuur gereedgemaakt.
Laboratorium.
De in het labaratorium verrichte onderzoekingen
waren onder meer gericht op de deugdelijkheid van
ingekochte of aangeboden geneesmiddelen en de
contróle van zelfvervaardigde praeparaten. Er werden
376 (v. j. 480) van dergelijke onderzoekingen verricht.
In 61 gevallen werden afwijkingen van de juiste
samenstelling gevonden (v. j. 59). Ten deele betrof
het afwijkingen in het gehalte, die gecorrigeerd konden
worden. Ook in het verslagjaar was een mildere
beoordeeling geboden in verband met de schaarschte
aan sommige geneesmiddelen. Voorbeelden van ge
vonden afwijkingen zijn:
Balsamum peruvianum bevatte kunstbalsum; cera
flava was op grove wijze vervalscht; carbonas calcicus
week in ieder opzicht af; oleum melaleucae viridi-
florae bevatte te weinig cineol; de stannum pulve-
ratum was verwisseld met tinvijlsel; trichlooraethy-
leen en paraldehyde bevatten vrij zoutzuur. Van
onjuist gehalte warenAcidum hydrochloricum
ammonia liquida; peroxydum zincicum en solutio
nitroglycerini.
Voor andere Gemeentediensten en -bedrijven werden
onderzoekingen van uiteenloopenden aard verricht;
zoo werden bepalingen verricht van vitamine A in
tablettenvitamine C in tabletten, duindoornvruchten
en rozenbottelsschuurmiddelen en theesurrogaten
Administratie.
De steeds verder gaande distributiemaatregelen,
alsmede de aanzienlijke vermeerdering van arbeid,
die aan den inkoop van materialen en grondstoffen
is verbonden, deden het administratieve werk wederom
toenemen. Bovendien moesten vnak de bij de
administratie tewerkgestelde apothekers-assistenteu
wegens gebrek aan personeel by andere afdeelingen
aan dit onderdeel van den Dienst worden onttrokken.
Beide omstandigheden hadden het niet te vermijden
gevolg, dat er aan het einde van 1943 een aanzien
lijke achterstand in den administratieven arbeid was.
Het was in het verslagjaar niet mogeljjk aan de
behoefte tot uitbreiding van het administratieve
personeel te voldoen.
In 1941 had de Burgemeester toestemming ver
leend om het archief van den Dienst, dat in 1749
aanvangt, te doen ordenen. Tot dit doel is van
1 December 1941 tot 1 Februari 1943 een t»r zake
kundig ambtenaar werkzaam geweest. Het archief
over het tijdvak van 1749 tot 1915 is ondergebracht
in het oud-archief der Gemeente; de ordening en
beschrijving, die onder leiding van den Gemeente
archivaris geschiedden, kwamen omstreeks Juni 1942
gereed.
Het archief van 1915 af is geordend volgens het
door de Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten
opgestelde registratuurplan. Het omvangrijke werk
kwam in den loop van het verslagjaar gereed. De
met het nieuwe archiefsysteem opgedane ervaringen
stemmen tot volle tevredenheid.
Pharmaeeutische documentatie.
Het opsporen van gegevens uit de literatuur eischt
vaak zeer veel tijd. Menigmaal is zelfs het resultaat
niet bevredigend. De steeds toenemende vraag naar
literatuurgegevens, zoowel ten behoeve van den
eigen Dienst als van de voorschrijvende artsen, maakt
werden op samenstelling onderzocht; in andere
artikelen werd de aanwezigheid van schadelijke be-
standdeelen nagegaan.
Het aantal chemische en chemisch-klinische onder
zoekingen voor den Gemeentelijken Geneeskundigen
en Gezondheidsdienst alsmede dat voor de zieken
huizen bedroeg 1 026 (v. j. 1 082). Hiervan bedroeg
het aantal onderzoekingen van urine op eiwit, glu
cose, acoton, sediment en galkleurstoffen en van
faeces op bloed en eieren van parasieten348. Voorts
werden de volgende bepalingen verricht:
236 maal.
n
tabletten
pillen
poeders
zetpillen
zalven en smeersels
poedermengsels
benevens in al deze jaren een groote hoeveelheid
vloeistoffen. De niet onbelangrijke vermindering van
de hoeveelheden fabriekmatig bereide geneesmiddelen
moet zooals reeds in het algemeen overzicht van
dit verslag werd opgemerkt gezien worden als
een gevolg van een tekort aan beschikbaar personeel.
De ruime voorraad aan eigen fabrikaten maakte het
mogelijk de aflevering van deze middelen op peil
te houden. In 1943 werd op 76 in 1942 op 73
en in 1941 op 65,3 van de gereedgemaakte recepten
eigen fabrikaten afgeleverd.
Sterilisatie ran geneesmiddelen.
In den loop van het verslagjaar maakte de afdeeling
sterilisatie op fabriekmatige wijze in het geheel
120 236 (in 1942 135 735, in 1941 100 429) ampullen
en fleschjes injectievloeistof gereed. In dit cyfer zijn
niet begrepen de bereidingen van steriele middelen
van minder algemeene samenstelling. De oorzaak
van den teruggang van de fabriekmatige bereiding
van steriele middelen moet eveneens in een tekort
aan personeel gezocht worden. Een percentagecijfer
van het deel der afgeleverde steriele middelen ten
opzichte van het totaal aantal gereedgemaakte recep
ten staat niet ter beschikking. De indruk bestaat
evenwel, dat dit deel in verband met de toeneming
van de ziekenhuisreceptuur wederom grooter is ge
worden.
