I
b
2
I
VERSLAG GEMEENTELIJKEN DIENST VOOR DEN WEDEROPBOUW
Financiering van den wederopbouw.
de afdeeling
dragen zonder zijn toestemming tot aanbesteding
en gunning, de volledige gegevens ovqr de voor de
Gemeente daaraan verbonden kosten.
Een voorstel tot overneming van deze aan het
Bureau Afwikkeling, Inkwartieringen en Vorde
ringen toevertrouwde taak was op 31 December
1945 bij het College van Burgemeester en Wethou
ders in behandeling.
In afwachting van de beslissing te dezer zake
werd inmiddels, ten einde met de voor deze finan-
cieele afwikkeling noodzakelüke registratie een
aanvang te kunnen maken, aan de diensten en
bedrijven verzocht maandelijks een opgave te ver
strekken van alle op den wederopbouw en het
herstel van oorlogsschade betrekking hebbende
uitgaven.
Voorts werd met vertegenwoordigers van het
College van Algemeene Commissarissen voor den
"Wederopbouw een aantal besprekingen gehouden,
welke een vlotte verrekening tusschen Rijk en Ge-
meente van de kosten, welke den wederopbouw van
’s-Gravenhage met zich brengen, tot onderwerp
hadden.
Op 31 December 1945 wak te dezer zake nog geen
definitieve regeling tot stand gekomen.
Woningherstel en noodvoorzieningen.
De belangrijkste werkzaamheid, welke na de be-
vrijding in het kader van den wederopbouw viel
te verrichten, was het herstel van het enorme
aantal beschadigde woningen, dat uiteraard direct
met volle kracht ter hand diende te worden ge
nomen.
Zooals uit de hierboven omschreven taakver-
deeling ten aanzien van de wederopbouwwerk
zaamheden blijkt, heeft de directeur van het toe
leven geroepen plaatselijke bureaux van het Col
lege van Algemeene Commissarissen voor den
Wederopbouw.
Laatstgenoemd College richt zich in alle aan
gelegenheden, welke den wederopbouw van 's-Gra-
venhage betreffen, derhalve uitsluitend tot den
Gemeentelijken Dienst voor den Wederopbouw,
welke Dienst zorgdraagt, dat alle wettelijke rege
lingen, instructies, richtlijnen enz. van Rijkswege
met betrekking tot den wederopbouw met of
zonder commentaar ter kennis worden gebracht
van de daarvoor in aanmerking komende diensten
en daarenboven contróle op de juiste naleving van
dit alles uitoefent.
Deze organisatievorm had ten doel het behoeft
weinig toelichting 'de Gemeente zooveel mogelijk
vrijheid te laten ter behartiging van de taak,
welke haar het naast aan het hart ligt en waar
voor zij volledig is geoutilleerd.
Of dit doel ten volle is bereikt, moge voor het
oogenblik in het midden worden gelaten.
Intusschen is er geen reden t.a.v. de Rijkstaak
van den Gemeentelijken Dienst voor den Weder
opbouw een al te somber geluid te doen hooren,
aangezien begrip dient te worden getoond voor het
streven van den Rijksdienst, waaraan de behande
ling van de wederopbouwaangelegenheden is toe
vertrouwd, om orde te brengen in den chaos, welke
in verschillende gemeenten na de bevrijding
heerschte en deze chaos een streng gecentraliseerd
systeem geenszins overbodig deed schijnen, zij het
ook, dat chaotische toestanden als hiervoren be
doeld, te ’s-Gravenhage niet hebben geheerscht.
Een belangrijke functie te vervullen door den
Gemeentelijken Dienst voor den Wederopbouw is
gelegen in de opstelling ‘van de door de Gemeente
aan het Rijk aan te bieden wederopbouwrekening.
Ingevolge de op 31 December 1945 nog bestaande
organisatie bü de Gemeente is de behandeling van
alle oorlogsgeweld- en bezettingschaden, waarbij
de Gemeente een rol te spelen heeft, opgedragen
aan het Bureau Afwikkeling, Inkwartieringen èn
Vorderingen, onderafdeeling van
Financiën der Gemeentesecretarie.
Aan dit Bureau is derhalve ook de uitvoering
van het (ingevolge het Besluit op de Bezettings-
maatregelen geschorschte) Besluit Bijdragen We
deropbouw Publiekrechtelijke Lichamen (Veror
deningenblad 1941, no. 18) en het Besluit op de
Bezettingsschaden (Verordeningenblad 1942, no. 30)
toevertrouwd. Deze besluiten hebben o.m. betrek
king op de afwikkeling van de door de gemeenten
geleden oorlogsgeweld- en bezettingsschaden.
Uit hoofde van de werkzaamheid van den Ge
meentelijken Dienst voor den Wederopbouw kwam
het wenschelijk voor de opstelling van de schade
rekening, welke in verband met de te verwachten
schadevergoedingsregeling door de Gemeente aan
het Rijk zal moeten worden aangeboden, in handen
te leggen van dezen Dienst.
De Gemeentelijke Dienst voor den Wederopbouw
krijgt immers in verband met den regel, dat geen
werkzaamheid op het gebied van den wederopbouw
door een Gemeentelijke instantie zal worden opge-
Plundering.
Het uitbreken van houten onderdeden uit leeg
staande woningen en het ook overigens daaruit
verwijderen door onbevoegden van alle artikelen,
die eenige waarde hebben, bleef ook na de bevrij
ding voortgaan. Het aantal woningen, dat na den
bevrijdingsdag nog zoodanig is toegetakeld, dat zij
rijp werden voor afbraak, is aanzienlijk. In het
bijzonder betrof dit do geëvacueerde gebieden.
Van Overheidswege kon dit niet worden geduld.
Ten einde deze plundering zooveel mogelijk tegen
te gaan, werd de afsluiting van het zg. vesting-
gebied zoolang gehandhaafd, totdat ten gevolge
van den terugkeer van het grootste deel der be
woners de isoleering voldoende was opgeheven.
Achtereenvolgens werden de vesting Clingen-
daal, de Vogelbuurt en ten slotte het Statenkwar
tier en Scheveningen opengesteld.
Door aanplakking van waarschuwingen van den
Burgemeester, verscherpt politietoezicht en drei
ging met uitsluiting van patroons en arbeiders,
die zich schuldig zouden maken aan plundering
van werken, die van Gemeentewege worden uit
gevoerd, werd getracht dit euvel zooveel mogelijk
den kop in te drukken. Het waren overigens niet
alleen buitenstaanders, die zich aan plundering
schuldig maakten. Er waren ook bewoners, die
zich niet ontzagen tekortkomende materialen voor
het herstel hunner woning te „organiseeren” in
naburige woningen!