5
VERSLAG VAN DEN GEM. GENEESKUNDIGEN EN GEZONDHEIDSDIENST.
geleden door bombardement, alsmede de slacht
offers van de rampen door zg. V-wapens.
Arbeidsinzet.
Nadat op 6 Januari 1945 telefonisch namens den
wnd. seeretaris-generaal van het Departement van
Sociale Zaken een bericht over den arbeidsinzet
werd medegedeeld, kwam daarop de schriftelijke
bevestiging luidende:
„De beslissing omtrent het verleenen van
eventueele vrijstelling van arbeidsinzet, inge
volge de jongste bekendmaking is opgedragen
aan de Provinciale of Stedelijke „Beauftragten”
van den Rijkscommissaris.
Ten einde een regeling te treffen voor die
instellingen of personen op het gebied van de
Volksgezondheid, die niet door bemiddeling
van mijn Departement van vrijstelling voor
zien kunnen worden, is door den „Regierungs-
medizinaldirektor” Dr. G. Reuter, in overleg
met mij goed gevonden, dat deze instellingen
en personen hun opgaven indienen bij den Ge
meentelijken Gezondheidsdienst (c.q. Gemeente
arts), die voor inzending bij den „Beauftragte”
zal moeten zorgdragen.
De opgaven moeten bevatten: naam, voor
namen, geboortedatum, rang, functie, burger
lijke staat, aantal kinderen, letter en nummer,
alsmede datum van het persoonsbewijs.
Opgeroepen personen zullen voorts goed doen
eventueele groene Z-kaarten, „Bescheinigun-
gen” tot vrijstelling van krijgsgevangenschap,
of andere „Ausweise” te toonen.
Voor personen beneden 30 jaar zal in den
regel geen vrijstelling gegeven kunnen worden.
U gelieve hieraan de vereischte bekendheid
te geven.
Bovenstaande regeling geldt niet voor perso
neel van Ziekenfondsen.”
Aan deze lastgeving werd geen gevolg gegeven.
Electrische stroom voor zieken.
Door den „Aussenstellenleiter” van den „Beauf
tragte des Reichsministers für Rüstung und
Kriegsproduktion” werd in Januari 1945 vastge-
steld, dat voor 100 van de ernstigste zieken eenige
electrische stroom kon worden toegestaan. Spoedig
was er geen sprake meer van toewijzing.
Gebouwen G.G. en G.D.
Evenals in de andere oorlogsjaren deden de ge
bouwen van den G.G. en G.D. in 1945, behalve voor
het gewone, ook dienst voor het illegale werk, in
het bijzonder ook toen de electrische stroom voor
de Gemeente was uitgevallen en slechts enkele
gebouwen, w.o. de G.G. en G.D., over stroom be
schikken konden. Ten slotte werden de fotodienst
van het bureau Den Haag van den geheimen
Dienst Nederland en archieven van dit bureau,
in het gebouw van den G.G. en G.D. ondergebracht.
Te laat hebben de bezetters de beteekenis van dit
gebouwencomplex, ook voor het wapenvervoer, in
gezien. Op het allerlaatst werd herhaaldelijk door
enkele Duitsche officieren verdacht veel belang
stelling voor den Centralen Post betoond, waarom
de verdediging er van werd voorbereid. Op ver
zoek gaf ondergeteekende toestemming, het ge
bouw te doen gebruiken om cursussen aan stoot
troepen te geven.
Wagenpark G.G. en G.D.
Het wagenpark ging sterk achteruit; dit was te
meex- te betreuren, daar de wagens, zoowel de
ziekenauto’s als die van den Ontsmettingsdienst,
zeer vaak plotseling moesten worden gebruikt voor
illegale vervoeren, zoowel van personen en ban
den, als van wapens, levensmiddelen voor
onderduikers, illegale lectuur enz. Een poging,
de wagens in handen van het nieuwe Roode
Kruis te spelen, was mislukt, daar aan den
aandrang van den Burgemeester, de wagens onder
het toen nog „goede” Roode Kruis te plaatsen,
niet was voldaan. Met behulp van in onderling
overleg ontworpen identiteitsbewijzen voor een
erkenden ambulancedienst (het personeel kon
geen verklaring meer krijgen om ’s nachts
dienst te doen; de Dienst moest hiertoe samen
werken met het nieuwe Roode Kruis, hetgeen ge
weigerd werd) reden de auto’s practisch ongehin
derd met vaak allermerkwaardigste ladingen. Ook
de politieziekendienst reed nog met enkele wagens.
Plotseling deelde een „Rottenführer” mee, dat deze
dienst niet meer mocht rijden en dat de G.G. en
G.D. met tien wagens verder alle vervoer, ook
voor de omliggende gemeenten, moest doen. Een be
roep op eventueele sterfgevallen hielp niets; alleen
zwichtte hij voor het machtwoord „moeder en
kind”. Dit recept werkte als van ouds (o.a. is op
het laatste nippertje het wjjkgebouw van de zie
kenverpleging in Loosduinen hierdoor voor vor
dering gevrijwaard). De politieziekendienst mocht,
hoewel met minder wagens, blijven rijden.
Toen het einde naderde, wenschte de „Ortskom-
mandantur”, dat de wagens beschikbaar gesteld
werden voor vervoer van Duitschers naar andere
steden. Daar tijdig de benzinetanks onder de
wagens waren verwijderd, ging dit plan niet door.
Het -feit, dat de gaswagens (de generatorwagens
ontsnapten aan de aandacht) niet ver konden
rijden, iets, waarover de Dienst zich vaak beklaagd
had, hielp den Dienst nu uit den brand. Hieraan
is het behoud van de wagens te danken;-het werd
niet zooals een „Divisionsarzt” tijdens een bespre
king bjj den „Beauftragte” zei, dat „op het laatst
al de wagens voor eigen vervoer zouden worden
gebruikt”. De G.G. en G.D. ging de bevrijding
tegemoet met een compleet, hoewel afgewerkt, aan
tal ziekenauto’s. Het werk werd spoedig gedaan
met Austin-legerwagens, door het Roode Kruis
beschikbaar gesteld, bemand met personeel, dat
welgemoed het vele werk verrichtte.
Onderzoek van uit Duitschland gerepatrieerden enz.
De duizenden uit Duitschland gerepatrieerden
werden aan het Station H.S. „opgevangen”. Bij het
geneeskundig onderzoek werd veel scabies gevon
den en veel gevallen van verluizing. Zoo noodig
vonden verwijzingen plaats naar het Consultatie
bureau voor tuberculose of naar poliklinieken. De
G.G. en G.D. werkte hier samen met het Roode
Kruis. Een arts van den G.G. en G.D. hield eenige
maanden eiken werkdag zitting in het noodtehuis
„Huize Groenestein”, in exploitatie bij „Volksher
stel”.
In de latere periode, toen de meeste gerepa
trieerden waren gepasseerd, kwamen nog vele
groepen kinderen aan, die gedurende den honger
winter waren uitgezonden of op eigen gelegenheid
