26
VERSLAG VAN DEN GEM. GENEESKUNDIGEN EN GEZONDHEIDSDIENST.
Tuberculose.
By een grootere aanmelding van te ontluizen
personen worden het kleeding- en kolenvraagstuk
bijzonder nijpend.
tingsdienst, waarvan de leden vaak 12 en meer
uren per dag werken bjj een onvoldoenden voe-
dingstoeetand).
Met betrekking tot de diphtherie moet nog worden
bedacht, dat een groot percentage (verschillende
scholen 70 pCt.) der kinderen door de verplichte
inenting tegen deze ziekte is bereikt. Dit in het
oog' houdend, is er sprake van een ongehoord aan
tal gevallen van diphtherie.
Ook het typhuscijfer gaat zich in ongunstige
richting bewegen.
In 1942, 1943 en 1944 werden over het geheele
jaar onderscheidenlijk 7, 11 en 12 gevallen ter
kennis van den G.G. en G.D. gebracht, in het eerste
kwartaal van 1945 reeds 6 gevallen. Groote groe
pen personen zijn reeds ingeënt tegen deze ziekte;
er is echter niet voldoende entstof om de geheele
bevolking te immuniseeren. Ook hier kan ik weer
met waardeering van het werk van beide boven
genoemde heeren spreken; zij spaarden moeite
noch tijd, om te bereiken, wat bereikt kon worden.
Dat nu spoedig niet voldoende verhitte melk zal
worden gedistribueerd doet mij het ergste voor de
naaste toekomst vreezen, bjj het nijpend gebrek
aan brandstoffen.
Zeer bemoeilijkt wordt het geheel door twee
feiten:
le. Er komt groot gebrek aan allerlei grondstof
fen. De zwavelzuurpositie (noodig voor cyaneeren)
is practisch op het nulpunt gekomen. Het is niet
meer doenlijk gebleken, welke stappen ook door
den hygiënist zijn gedaan, zwavelzuur te bemach
tigen. Cyclon is uit den aard der zaak niet meer
beschikbaar, daar de zendingen uit Frankfort
a./M. kwamen.
Ontsmetting van huizen met cyaan is daardoor
reeds geruimen tijd stopgezet, terwijl de desin
fectie van goederen zeer bemoeilijkt is.
Deze desinfeetie moet snel verloopen, daar de
personen de gedesinfecteerde kleeding spoedig
weer moeten kunnen aantrekken. Het kleeding-
vraagstuk is hierbij zeer nijpend. De dikwijls
vodderige kleedingstukken zijn na de behandeling
vaak in zoodanigen staat, dat zij niet meer kunnen
worden gebruikt. Hoe komt men dan aan andere
kleeren?
Het kolenvraagstuk is hier zeer van beteekenis,
evenals de electrische stroom. Op het oogenblik
loopt het wassehen van besmettelijke goederen uit
de ziekenhuizen groot gevaar.
2e. De groote ontsmettingsinrichting aan de Van-
Boecopstraat, welke een flinke uitbreiding kreeg
toen mij in 1940 door den regeeringseommissaris
de opdracht was verleend, op korten termijn voor
de Gemeente maatregelen te treffen in het belang
van de Rotterdamsche vluchtelingen, is practisch
buiten bedrijf voor burgers. Op de meest onver
wachte oogenblikken komen militairen om gehol
pen te worden. Wel zijn besprekingen gehouden
door den hygiënist met de betreffende militaire
autoriteiten om de hulp alleen op bepaalde dagen
te verleenen, doch een en ander heeft niet tot een
practisch resultaat geleid.
In dit gebouw is ook een in 1940 gebouwde heete-
luchtkast aanwezig, die door bovengenoemde om
standigheid ook buiten bereik van de burger
bevolking is.
Maatregelen worden getroffen met spoed tot uit-
gebreidere gelegenheid te komen, waarbij de per
soneelsbezetting weer groote moeilijkheden biedt
(veel ziekte bij het personeel van den Ontsmet-
Zooals boven reeds werd medegedeeld, waren
practisch alle tuberculoseziektegevallen in ’s-Gra-
venhage bekend bij de ziekenvoedselregeling. Dat
het toezicht door de huisbezoeksters ten zeerste
werd bemoeilijkt door vervoersmoeilijkheden e.d.
behoeft wel geen betoog. En zulks juist in een tijd,
dat intensiever huisbezoek alleszins noodzakelijk
was.
Het deed mjj genoegen, dat mijn steeds weer be
pleiten bij de betreffende autoriteiten, de aangifte
van tuberculose-ziektegevallen niet verplicht te
stellen voor ons land, heeft meegewerkt om deze
achterwege te doen blijven. Deze verplichte aan
gifte zou zeker niet het beoogde resultaat hebben
gehad.
Door de tijdsomstandigheden, speciaal door de
slechte vervoersmogelijkheden, is het aantal pa
tiënten, dat zich voor onderzoek op het Consultatie
bureau meldde, steeds teruggeloopen, zoodat de
cijfers voor de verschillende jaren niet vergelijk
baar zijn, waarom van publicatie hier wordt afge
zien. Echter is wel uit het beschikbare materiaal
te zien, dat een zeer groot aantal patiënten posi-
tiefsputum krijgt, een feit, dat volgens den direc
teur van het Consultatiebureau toe te schrijven is
aan de slechte voeding.
Hoeveel moeite, ook in den tijd na de evacuatie
van het Haagsch Sanatorium, is gedaan om alle
daarvoor in aanmerking komende tuberculose
lijders een plaats in een verpleeginrichting te be
zorgen, steeds weer is een en under afgestuit op
personeel gebrek.
Patiënten, die groot besmettingsgevaar voor hun
kinderen opleverden, konden alleen met de groot
ste moeite, in later tijd in het geheel niet, in een
geneeskundige inrichting worden opgenomen (zie
kenhuis of verpleeghuis). De wachtlijst is steeds
groot; zeer zeker zullen er veel meer patiënten
wachten, doch, daar den huisartsen voldoende be
kend is, hoe de toestand in de Gemeente is, slaken
zij alleen in het uiterste geval een noodkreet, daar
bij gesteund door den directeur van het Consulta
tiebureau. Herhaaldelijk is deze quaestie bespro
ken, een oplossing is slechts ten deele gevonden,
toen de Diakonesseninrichting een afdeeling voor
tuberculoselijders in exploitatie nam.
De plaatsing in de ziekenhuizen is reeds in
October 1944 beperkt. Om daartoe te geraken is
een rondzendbrief aan alle huisartsen en specia
listen gericht.
Op het oogenblik is de toestand zoo, dat alle
ziekenhuizen overvol zijn en tevens met perso-
neeltekort te kampen hebben en dat de kolen
positie zoo slecht is, dat de uiterste beperking is
opgelegd en zelfs voor eenige ziekenhuizen een
centrale ziekenhuiskeuken werkzaam is.
In deze ziekenhuizen zijn tal van herstellenden.
