I
h
I
I
I
3
3}
II
i
VERSLAG ARCHIEF DER GEMEENTE.
t
het Hofje van Hogelande
tusschen 1844
de archiefjes
behartiging van
vakarbeiders
jeugdige werklieden, 19371941 alsmede van ad
vies voor de werkverschaffing en voor de Gemeen
telijke vakcursussen voor werkloozen, 19381942
werden overgebracht.
De rentmeester van
beschreven en de beschrijvingen in den fichescata
logus ingevoegd. Ook werden alle binnenkomende
foto’s van achterschriften voorzien.
De in het vorige verslag genoemde ficheering
van den ouden prentencatalogus afkomstig van
het Gemeentemuseum werd voltooid, terwijl alle
fiches werden gecollationneerd.
Ook werden als gewoonlijk de Haagsche af
beeldingen uit de in de bibliotheek binnenkomende
boeken en weekbladen beschreven, terwijl dit
eveneens geschiedde met de Haagsche foto's ge
reproduceerd in de jaargangen 19271931 van het
„Haagsche Volk" en 19311934 van „De Vooruit",
zulks omdat deze prentjes technisch zeer goed ver
zorgd zijn en zich eerder voor reproductie leenen
dan de plaatjes in sommige andere kranten.
De geheel gereed liggende catalogus van de His
torieprenten en de Topografische prenten kon,
daar de drukker nog niet over papier voor de om
slagen beschikte, ook dit jaar niet in het licht
worden gegeven.
De Letterkundige Verzameling werd zooveel moge
lijk bijgehouden, de aanwinsten werden in den
catalogus opgenomen. Met het ordenen van een
groot aantal brieven gericht aan en geschonken
door Mevr. J. Simons-Mees werd een begin ge
maakt.
In de oorlogsjaren werd door het toenmalige
Gemeentebestuur een Commissie gevormd tot het
opmeten en afbeelden van historisch belangrijke
gebouwen, zulks in verband met de gevaren, die
deze gebouwen bedreigden. Ondergeteekende heeft
zich een benoeming tot lid der werkcommissie
laten aanleunen in verband met het onloochenbare
nut van dergelijke afbeeldingen en opmetingen. Dit
nut bleek zeer duidelijk bij het bombardement van
3 Maart. Toen was het een geluk dat opmetingen
en foto’s van alle verwoeste perceelen aan het
Korte-Voorhout reeds geheel gereed waren. Toch
was bij de bevrijding het omvangrijke werk nog
niet voltooid. De werkcommissie, bevrijd van haar
N.S.B.-„leider” vroeg haar werk te mogen voort
zetten en zij werd in Augustus door Burgemeester
en Wethouders daartoe gemachtigd. Ondergetee
kende werd als voorzitter der Commissie aange
wezen.
Uitgave van in de archiefbewaarplaats berus
tende bescheiden.
De productie van historische geschriften was
uiteraard gering. Alleen gebruikte Mr. R. H.
Woltjer zeer vele uit onze verzamelingen geputte
gegevens in zijn boek: „Een ontwikkelingsplan; de
wederopbouw van de badplaats Scheveningen".
g. Aanwinsten en verliezen.
Van het Stadhuis werd een aantal contracten en
stukken betreffende de gasverlichting der Gemeente
en 1875 overgenomen, terwijl tevens
van de opgeheven Commissies ter
zaken betreffende herscholing van
en van het twee-op-één-stelsel van
voegde een tweetal portefeuilles bij het hier berus
tende archief van dit hofje, terwijl uit de biblio
theek het archiefje van de Commissie voor gemas
kerde bals in het gebouw van Kunsten en Weten
schappen, 1904—1908, naar het archief werd over
geplaatst.
Terw’ille van de volledigheid zij hier nog ver
meld, wat in het verslag over 1941 niet meegedeeld
kon worden, dat in dit jaar het compleete archief
van de Portugeesch-Israëlietische Gemeente en
bijna het geheele archief van de Nederlandsch-
Israëlietische Gemeente in ons depót in bewaring
werden gegeven. Beide belangrijke archieven zijn
gelukkig geheel ongeschonden gebleven.
Ook het bevolkingsregister van de Nederlandsch-
Israëlietische Gemeente is, toen de Duitschers er
geen belangstelling meer voor hadden, door den
beheerder hierheen overgebracht, evenals het
archief met vertrouwelijke gegevens van het
Gemeentelijk Bureau voor Beroepskeuze, toen dit
Bureau in verkeerde handen kwam. Na de bevrij
ding zijn de twee laatstgenoemde verzamelingen
weer door de rechthebbenden teruggenomen.
De Historisch-7opografische Bibliotheek verkreeg
weer meer aanwinsten dan in de vorige jaren. Tal
rijke herleefde of nieuw opgerichte week- en
maandbladen werden ontvangen, terwijl 66 boek-
deelen aan de boekerij konden worden toegevoegd.
Degenen, die de bibliotheek met geschenken ver
rijkten, zijn in de bijlage genoemd.
Voor de Handbibliotheek werden 15 deelen ver
kregen.
De Krantenverzameling werd in de eerste maanden
van het jaar vrijwel niet uitgebreid; wat aan kran
ten verscheen was nauwelijks noemenswaard. Na
de bevrijding werd dit geheel anders. Spoedig ver
schenen talrijke dagbladen, ten slotte zelfs 11 eiken
dag, meer dan voor den oorlog. Alle redacties ver
klaarden zich bereid een exemplaar van hun blad
aan onze verzameling af te staan, zoodat deze vol
ledig zal kunnen blijven. Thans worden pogingen
aangewend ook de collectie illegale bladen zooveel
mogelijk te completeeren. Reeds zijn vele derge
lijke stukken aanwezig.
Voor de Verzameling Koopbrieven werden dit jaar
geen aanwinsten verkregen.
Ook de aanwinsten voor de Historisch-Topogra-
fische Prentenverzameling begonnen weer in aantal te
stijgen. In totaal konden 1 347 afbeeldingen aan de
verzameling worden toegevoegd nl. 1010 foto's,
131 prenten, 117 prentbriefkaarten en 29 platte
gronden en andere gedrukten. Hiervan werden 768
ten geschenke ontvangen van personen wier namen
in de bijlage zijn vermeld.
In opdracht van ondergeteekende werd slechts
één fotografische opname vervaardigd.
In de eerste maanden van het jaar, toen alle
prentenveilingen achterwege bleven en geen enkele
foto te krijgen was, werden in den kunsthandel ver
scheidene geëtste stadsgezichten aangekocht, waar
onder eenige bijzonder fraaie. Zoo werden 31 etsen
verkregen. Ook kwamen nog 26 teekeningen bin
nen, besteld door de Gemeentelijke Commissie voor
Sociale Kunstopdrachten. Na Maart werden vele
teekeningen en honderden foto's van de verwoeste
stadsgedeelten aangekocht.