22
10
terugkeer van de in Duitsland te werk gestelde
personen, van de politieke gevangenen en krijgs
gevangenen te bereiken, maar vooral om de
Nederlandse volksgezondheid zoveel mogelijk te
beveiligen, werd ook in de Gemeente een repa-
triëringsorganisatie in het leven geroepen. De
met de repatriëring verband houdende werk
zaamheden, nader geregeld in de circulaire van
de Chef-Staf Militair Gezag van 28 Maart 1945,
Dienst voor de Evacuatie en Repatriëring no.
3962, hadden in hoofdzaak betrekking op de
medische controle, de politieke testing, het
registreren van de repatriërenden en het af ge
ven van distributiebescheiden, de zorg voor
inschrijving en terugvoering in het arbeidspro
ces, alsmede op de maatregelen voor eventuele
steunverlening. De hierboven geschetste werk
zaamheden werden in samenwerking met de
Gemeentelijke Dienst voor de Noodtehuizen ver
richt door het Nederlandse Rode Kruis, de
Politie en de Politieke Opsporings-Dienst, de
Seeretarie-afdeling Bevolking en de Distributie-
dienst, alsmede het Gewestelijk Arbeidsbureau.
Nadat de gerepatrieerden al deze officiële in
stanties waren gepasseerd, werden zij als zoda
nig erkend, waarna hun van overheidswege
faciliteiten, distributiebescheiden en eventueel
financiële en materiële steun konden worden
verstrekt. Voor zover de uit het buitenland
terugkerende personen niet in eigen huisvesting
konden voorzien werden zij, zoals hierboven
reeds is vermeld, opgenomen in de Gemeente
lijke Noodtehuizen.
Het Gemeentebestuur zag zich dus geplaatst
voor de taak, de uit het buitenland terugkerende
politieke gevangenen, krijgsgevangenen en
arbeiders te ontvangen en in eerste instantie
te verzorgen.
De leiding van deze werkzaamheden berustte
bij de Wethouder van Sociale Zaken, die voor
de uitvoering van deze taak (le medewerking
had verzocht en verkregen o.a. van de Haagse
afdelingen van het Nederlandse Rode Kruis,
Nederlands Volksherstel en de Unie van Vrou-
welijke Vrijwilligers.
Het Rode Kruis had tot taak de keuring van
de repatriërenden; de Transportcolonne ver
richtte belangrijke diensten bij het thuis bren
gen van de mensen. Verder was nog vrouwelijk
en mannelijk personeel permanent aanwezig
voor het verlenen van alle gewenste hulp.
Nederlands Volksherstel had de registratie op
zich genomen, w7elke werkzaamheden eveneens
goed en vlot verliepen.
De Unie voor Vrouwelijke Vrijwilligers stelde
een aantal dames beschikbaar voor de bediening
bij het verstrekken van warme maaltijden.
De Haagse Brandweer stond dagelijks een
aantal brandwachts af voor het verlenen van
hulp aan de repatriërenden, o.a. door het helpen
dragen van de bagage, die vaak zeer omvang
rijk was. Ook hielden de brandwachts orde aan
de tafels.
De eerste weken, toen uiteraard een groot
aantal mensen terugkeerde, zorgde het muziek
corps van de Haagse Politie en van de Gemeen
telijke Reinigingsdienst voor muzikale opluis
tering. De corpsen, die elkander om de andere
dag aflosten, brachten direct een goede stem
ming onder de repatriërenden, zodat ook deze
hulp vanzelfsprekend zeer gew’aardeerd werd.
De Gemeentelijke Dienst voor de Noodtehuizen
was belast met de aan de repatriëring verbon
den administratie en de verdere af voer van de
uit het buitenland terugkerende personen.
Verder w7erd de repatriërenden alle hulp ver
leend wanneer dit nodig bleek.
Het nog niet geheel gereedgekomen gebouw7
van de P.T.T. op de hoek van de Rjjswijkseweg
werd voor de ontvangst afgestaan. Gemeente
werken had de grote benedenzaal voor dit doel
ingericht, o.a. door het plaatsen van tafels en
stoelen, een aantal keuringshokjes, alsmede door
het aanbrengen van een versiering van vlaggen
doek. terw7ijl de Dienst der Gemeenteplantsoenen
zorgde voor een versiering van groen en bloe
men op de tafels.
De Centrale Keukens leverden de voeding en de
Gemeentelijke Dienst voor Schoolkinderzorg het
nodige servies, heet w7ater en doeken voor
het afwassen van eetgerei.
Ten slotte zorgde de Gemeentelijke Reini
gingsdienst voor het schoonhouden van de zaal,
de toiletten en terreinen.
Van het station af konden de repatriërenden
het gebouw7 over het terrein van de Spoorwegen
bereiken, zonder de openbare straat te moeten
passeren, hetgeen een belangrijk voordeel w7as,
vooral met het oog op de nieuwsgierigheid van
het publiek.
In de zaal, welke plaats bood aan ongeveer
1 000 personen, werd, nadat het muziekcorps het
Wilhelmus ten gehore had gebracht, en de men
sen aan lange tafels hadden plaatsgenomen, het
eten opgediend, waarna namens het Gemeente
bestuur een welkomstwoord w7erd gesproken en
enige zakelijke inlichtingen werden verstrekt.
Na het nuttigen van de maaltijd gingen de
repatriërenden, tafel na tafel, naar de Registra
tieafdeling, vervolgens naar de keuring en ten
slotte naar de afdeling Distributie, w7aar distri
butiebescheiden voor één week in ontvangst
werden genomen.
Voor de af voer van de repatriërenden, niet
slechts binnen de Gemeente, doch ook naar de
omliggende gemeenten behorende tot de kring
Den Haag, zorgde de vervoerafdeling, waartoe
VERSLAG TIJD. GEM. DIENST V. H. ONDERBRENGEN VAN OORLOGSSLACHTOFFERS IN NOODTEHUIZEN.
I
I