1
If
It
p
1
LAGER ONDERWIJS IN DE GEMEENTE ’S-GRAVENHAGE.
VERSLAG OVER HET JAAR 1946.
Ten slotte moet worden gewezen op twee fac
toren, welke in de laatste tijd de hiervoren ge
schetste toestand nog ongunstiger maakten,
voor het vestinggebied of ten behoeve van de
huisvesting van Gemeentelijke diensten (Politie,
Crisis- en Distributiedienst, Noodtehuizen) en
Rijksbureaux, moesten daarna nog tal van ge
bouwen worden afgestaan voor de uitvoering
van allerlei maatregelen van sociale aard, zoals
huisvesting van oorlogsslachtoffers, gerepa-
trieerden, gezinnen van gedetineerden en zie
ken. Zo kon alleen reeds in de wijk Duindorp
door de inrichting aldaar van het internerings
kamp niet worden beschikt over 4 openbare en
6 bijzondere schoolgebouwen.
Kan tegenover de in het Bezuidenhoutkwar-
tier geleden verliezen aan onderwijsruimte
worden gesteld de omstandigheid, dat aldaar
tevens een groot deel der oorspronkelijke be
volking is verdwenen, des te groter waren de
moeilijkheden, waaraan in het Westelijk deel
der stad, met zijn overvloed van leerlingen, het
hoofd moest worden geboden, en in het zg. Zui-
derparkkwartier, waar reeds in de jaren vóór
de oorlog de bouw van scholen geen gelijke tred
had gehouden met de bevolkingsaanwas.
Het volgende overzicht bevat een opgave om
trent de omvang, waarin op 31 December 1946
schoolruimte aan haar oorspronkelijke bestem
ming was onttrokken.
BIJLAGE 39
ALGEMENE OPMERKINGEN.
Het ligt voor de hand, dat na de zorgvolle
omstandigheden, welke zich in de loop van de
oorlogsjaren in het algemeen en in het bijzon
der gedurende de beruchte winter 19441945
voordeden en welke ook op het gebied van het
onderwijs in zo buitengewoon grote mate haar
ongunstige invloed deden gelden, na het aan
breken van de bevrijding niet aanstonds een
snelle terugkeer naar meer normale toestanden
kon worden verwacht.
Integendeel. De oorlogsuitputting, het voed
sel-, kleding- en brandstoffengebrek met de
dagelijkse zorgen om daaraan enigszins tege
moet te komen, alsmede de daardoor alom
onvermijdelijk optredende arbeidsongeschikt
heid somtijds arbeidsschuwheid waren
oorzaak, dat voorshands van geregeld onderwijs
geen sprake kon zijn.
Hoewel ook het onderwijzend personeel ruim
schoots zijn deel van die moeilijkheden kreeg,
strekt het de leden daarvan tot eer, dat zij zich
desondanks tot het uiterste hebben ingespannen
om het onderwijs zo goed mogelijk voortgang te
doen vinden.
Het tekort aan voldoende onderwijsruimte is
bij voortduring van nadelige invloed geweest.
Dit tekort was echter niet langer in hoofd
zaak te wijten aan bezetting van schoolgebou
wen voor legering van militairen. In de eerste
tijd na de bevrijding beperkte deze zich tot de
gebouwen van 1 openbare lagere, 2 bijzondere
lagere en 1 bijzondere middelbare scho(o)l(en).
Van veel groter betekenis was het feit, dat
ten gevolge van afbraak op bevel van de bezet
tende macht, oorlogshandelingen (bombarde
menten enz.) alsmede vernieling door het publiek
een zeer groot aantal schoolgebouwen verloren
ging, terwijl bovendien een aantal min of meer
ernstig werd beschadigd. Zodoende gingen ge
heel verloren 7 openbare en 12 bijzondere
schoolgebouwen en werden 6 openbare en 8
bijzondere schoolgebouwen door beschadiging
gedeeltelijk onbruikbaar.
Behalve de zeer vele schoolgebouwen, welke
reeds vóór 1945 aan hun bestemming waren ont
trokken op grond van evacuatiemaatregelen
15
6
9
3
4
1
Geheel voor andere doeleinden
in gebruik
Gedeeltelijk voor andere doel
einden in gebruik
1) Hierin zijn begrepen 2 openbare en 5 bijzondere school
gebouwen in Duindorp, welke nog door het interneringskamp
in gebruik werden gehouden.
Schoolgebouwen.
g>
